06.06.2019 Art. 15e ustawy CIT – wiele usług, jeszcze więcej wątpliwości

Zakres zastosowania ograniczeń z art. 15e ustawy CIT jest szeroki. Obejmuje on bowiem m.in. koszty usług doradczych, reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych i ubezpieczeń, ale także „usługi o podobnym charakterze”.

Enodo

Zawarte w przepisie sformułowanie „usługi o podobnym charakterze” sprawia, że ustalenie listy usług podlegających limitowaniu bywa problematyczne. W praktyce gospodarczej podatnicy nabywają różne usługi posiadające pewne cechy wspólne z usługami wymienionymi w tym przepisie. Organy podatkowe i sądy administracyjne zdążyły się już wypowiedzieć na temat kosztów szeregu usług znajdujących się w tym „szarym” obszarze.

Koszty delegowanych pracowników

Zdarza się, że podatnicy działający w ramach grupy kapitałowej ponoszą koszty wynagrodzeń pracowników innej spółki z grupy, którzy zostali delegowani do wykonywania pracy na ich rzecz. Taka delegacja ma zwykle charakter czasowy. Delegowani pracownicy są często pracownikami tzw. wyższego szczebla – są to np. prezesi, dyrektorzy, menedżerowie – którzy biorą udział w zarządzaniu całym podmiotem lub też jego określoną komórką organizacyjną.

Artykuł 15e ustawy CIT obejmuje swoim zakresem usługi zarządzania i świadczenia o podobnym charakterze. Pytanie brzmi – czy koszty wynagrodzeń delegowanych zarządzających pracowników stanowią zapłatę za takie świadczenia?

Organy podatkowe i sądy administracyjne uważają, że tak. W ich ocenie zakres i charakter czynności wykonywanych przez takich pracowników, jak również ich profil zawodowy, świadczą o tym, że w ramach oddelegowania nabywana jest usługa o charakterze podobnym do usług zarządzania. Nie ma bowiem istotnej jakościowej różnicy pomiędzy nabyciem od podmiotu zewnętrznego usług zarządzania, a wynajmem personelu trudniącego się zarządzaniem. Oznacza to, że ponoszone koszty wynagrodzenia takich pracowników podlegają ograniczeniom z art. 15e ustawy CIT. Jeżeli chodzi o pracowników tzw. niższego szczebla – możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów całości wypłacanego im wynagrodzenia nie budzi wątpliwości.

Konsekwencją powyższej praktyki jest konieczność udzielenia przez podatników korzystających z delegowanych pracowników odpowiedzi na pytanie: którzy pracownicy są pracownikami zarządzającymi? Granica pomiędzy pracownikiem zarządzającym a pracownikiem tzw. niższego szczebla w wielu przypadkach jest nieostra. Jej przebieg może być uzależniony od przyjętej w danym podmiocie hierarchii odpowiedzialności oraz obowiązujących procedur.

Koszty usług świadczonych przez tzw. centra usług wspólnych

Na rynku występują również podmioty pełniące funkcję tzw. centrum usług wspólnych. Są to podmioty wyspecjalizowane w świadczeniu usług określonego typu dla wielu spółek – np. spółek z danej grupy kapitałowej. Pozwala to podmiotom nabywającym takie „ustandaryzowane” usługi na redukcję kosztów działalności.

Można powziąć wątpliwość, czy nabywane usługi od centrów usług wspólnych nie powinny podlegać limitowaniu na podstawie art. 15e ustawy CIT. Często podatnicy nabywają od takich podmiotów wiele usług o kompleksowym charakterze – np. usługi w zakresie finansów i księgowości czy też zasobów ludzkich. Wydaje się, że większość z tych usług ma charakter techniczny i nie jest podobna do usług wymienionych w art. 15e ustawy CIT.

W odniesieniu do usług świadczonych przez centra usług wspólnych można zaobserwować dość jednolite podejście organów podatkowych. Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych przyjmują, że typowe usługi świadczone przez centra usług wspólnych – w szczególności wskazane powyżej usługi w zakresie finansów i księgowości czy też zasobów ludzkich – nie podlegają limitowaniu. W opinii organów podatkowych cel i zakres tych usług jest odmienny od usług wymienionych w tym przepisie. Takie usługi zdaniem fiskusa nie posiadają również cech wspólnych ze świadczeniami z art. 15e ustawy CIT, a zatem nie są to świadczenia do nich podobne.

Praktyka organów podatkowych w zakresie tzw. centrów usług wspólnych zwykle dotyczy szczegółowo opisanego przez podatników stanu faktycznego. Każdy rodzaj usług nabywanych od tzw. centrów usług wspólnych powinien być zatem przedmiotem odrębnej analizy pod kątem ewentualnego zastosowania ograniczeń z art. 15e ustawy CIT. Szczególną uwagę należały zwrócić na usługi, które mają pewne cechy wspólne z usługami zarządzania czy też usługami doradztwa (np. usługi zarządzania płynnością, zarządzania należnościami czy doradztwem biznesowym/podatkowym), a które również mogą być świadczone przez tzw. centra usług wspólnych.

Koszty organizacji szkoleń

Podatnicy mogą również nabywać usługi organizacji szkoleń. Szkolenia te mogą być organizowane np. dla wszystkich lub wybranych pracowników i dotyczyć zróżnicowanej tematyki. Mogą być to szkolenia o charakterze informacyjnym (np. dotyczące zmian w podatkach, które zostały uchwalone w danym roku), jak również szkolenia mające na celu poprawę efektywności działania organizacji (np. dotyczące wdrożenia nowego modelu przepływu informacji wewnątrz firmy).

Usługi szkoleniowe nie zostały wprost wskazane w art. 15e ust. 1 ustawy CIT. Wydaje, że nie są to również usługi podobne do usług wymienionych w tym przepisie. Organy podatkowe uznają jednak, że usługi szkoleniowe nabywane od podmiotów powiązanych należy traktować  jako usługi doradcze, jeżeli w ramach szkolenia podmioty powiązane udzielają porad lub wskazują rozwiązania optymalne z punktu widzenia szkolonej spółki. Może to mieć miejsce np. w przypadku wskazanych powyżej szkoleń o charakterze zarządczym/doradczym. Koszty pozostałych rodzajów szkoleń – tj. takich szkoleń, które nie wiążą się z przekazaniem porad – nie będą wchodziły w zakres zastosowania art. 15e ustawy CIT.

Zatem przy nabywaniu usług szkoleniowych konieczna może okazać się analiza charakteru danego szkolenia pod kątem ewentualnego zastosowania art. 15e ustawy CIT – w szczególności w przypadku szkoleń o mieszanym charakterze (zarządczo/informacyjnym).

Istotna analiza konkretnego przypadku

Sądy administracyjne wyrażają pogląd, że przy analizie „podobnego charakteru” usług należy brać pod uwagę elementy charakterystyczne dla świadczeń wprost wymienionych w omawianym przepisie. Nie wystarczy, aby świadczenie miało w nazwie np. „zarządzanie” – musimy bowiem zwracać uwagę na jego cel ekonomiczny. Aby móc ocenić, czy dana usługa podlega limitowaniu na podstawie art. 15e ustawy CIT, konieczne jest ustalenie, jakie czynności są wykonywane w jej ramach.

Usług, których kwalifikacja na gruncie art. 15e ustawy CIT nie jest jasna, jest wiele – przedstawione ich rodzaje to jedynie przykłady. Aby dowiedzieć się więcej o możliwym wpływie tego przepisu na Państwa działalność – serdecznie zapraszamy na szkolenie 18 czerwca 2019 r. w Enodo.

Zgłoszenia prosimy przesyłać na adres: office@enodo.pl.

Jarosław Józefowski, radca prawny, associate w Enodo Advisors

Pozostałe aktualności

05.04.2024

Lider i 4 rekomendacje: ENODO Advisors w rankingu firm doradztwa podatkowego

Świętujemy sukces w tegorocznym rankingu firm doradztwa podatkowego Rzeczpospolita! Jesteśmy dumni, że w zespole ENODO Advisors mamy najlepszych specjalistów w Polsce w najważniejszych dziedzinach prawa podatkowego.

Enodo
12.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #10. Odbiór faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule z cyklu: „Wdrażaj KSeF z Enodo” opisaliśmy zagadnienia związane z wystawianiem faktury w KSeF. Dzisiaj spojrzymy na tę kwestię z perspektywy drugiej strony transakcji – nabywcy i analizujemy najważniejsze aspekty związane z odbiorem faktury w KSeF.

Enodo
05.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #9. Wystawianie faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule pisaliśmy o korektach zmniejszających VAT. Dzisiaj przedstawimy najważniejsze kwestie związane z wystawianiem faktur, takie jak data dokumentu, jego wizualizacja oraz wprowadzenie kodu QR weryfikującego e-faktury. Odpowiemy również na pytanie, czy warto uzupełniać wszystkie fakultatywne pola struktury logicznej faktury.

Enodo
07.11.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #5. Ustawa o obowiązkowym KSeF – jakie zmiany weszły już w życie?

Rewolucyjne przepisy ustawy o VAT[1] wprowadzające obowiązkowy KSeF wejdą w życie od 1 lipca 2024 r. Warto jednak zwrócić uwagę, że pewne mniejsze zmiany zaczęły obowiązywać już 1 września 2023. Przyjrzymy się im w ramach tej części naszego cyklu „Wdrażaj KSeF z ENODO”.

Enodo
08.03.2023

Korekta cen transferowych nie zawsze poza VAT (cz. 2)

W poprzednim artykule sygnalizowaliśmy niejednolite stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych na gruncie VAT, wynikających z płatności wyrównawczych pomiędzy podmiotami powiązanymi, dostosowujących poziom rentowności do poziomu rynkowego. Źródłem problemu są niejasne przesłanki opodatkowania takich płatności. Dzisiaj przedstawiamy kolejne rozstrzygnięcie dotyczące korekty dochodowości – odmienne jednak od tego, które opisywaliśmy tydzień temu.

Enodo
09.01.2023

KSeF 2024: czas na analizę merytoryczną schemy nowej faktury!

1 grudnia 2022 r. został opublikowany projekt ustawy wprowadzającej obligatoryjny Krajowy System e-Faktur (KSeF) z dniem 1 stycznia 2024 r. (o publikacji projektu ustawy pisaliśmy już tutaj i tutaj). Od 1 stycznia 2022 r. KSeF funkcjonuje już jako opcja fakultatywna, umożliwiająca podatnikom testowanie nowego rozwiązania. Nowa formuła z jednej strony polega na łączeniu się z centralną bazą MF za pomocą interfejsowego oprogramowania, co w praktyce będzie wiązało się z koniecznością integracji używanego systemu księgowego z KSeF. Z drugiej zaś strony wprowadzony zostaje nowy format faktury (ustrukturyzowanej).

Enodo
01.12.2022

KSeF 2024: uwaga na sankcje!

Na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego został opublikowany projekt ustawy dotyczący obligatoryjnego korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Rozpoczynamy cykl artykułów, w których szczegółowo omówimy kwestie wynikające z projektu. Na ten moment chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na sankcje związane z niewdrożeniem lub nieprawidłowym korzystaniem z KSeF przez podatników VAT.

Enodo
18.11.2022

MF uwzględniło nasze postulaty w Objaśnieniach podatkowych dotyczących grup VAT

Ministerstwo Finansów opublikowało długo oczekiwane Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT. Projekt tego dokumentu nie rozwiązywał ówczesnych problemów, a na dodatek przyniósł kolejne wątpliwości (częściowo pisaliśmy o nich tutaj). Wydanie finalnej wersji Objaśnień zostało poprzedzone konsultacjami podatkowymi, w których wzięliśmy udział. Z satysfakcją informujemy, że wiele ze zgłoszonych przez nas w tej procedurze uwag zostało uwzględnionych. W artykule omawiamy najważniejsze z nich.

Enodo
14.11.2022

Rozliczenia w ramach konsorcjum nie podlegają opodatkowaniu VAT

Jak sygnalizowaliśmy w naszym poprzednim artykule [link], stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych wynikających z przepływów finansowych pomiędzy konsorcjantami, w związku z realizacją wspólnego przedsięwzięcia, jest niejednolite. Dzisiaj przestawiamy rozstrzygnięcie odmienne od tego, które opisywaliśmy tydzień temu, mimo że podjęte na gruncie zbliżonych okoliczności faktycznych.

Enodo
19.10.2022

Czy uchwała NSA rozwiąże problemy interpretacyjne dotyczące stosowania przepisów zawieszających terminy przewidziane w art. 15zzr ustawy covidowej?

W jednym z niedawnych wpisów na naszym blogu poruszaliśmy kwestię możliwego zawieszenia biegu terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych wskutek zastosowania art. 15zzr ustawy covidowej. Okazuje się, że to zagadnienie może doczekać się rozstrzygnięcia na poziomie poszerzonego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Enodo
20.06.2022

Związek usługi budowlanej z nieruchomością a miejsce opodatkowania VAT

W naszym ostatnim artykule zasygnalizowaliśmy trudności związane z ustaleniem miejsca świadczenia usług. Dzisiaj przedstawiamy praktyczne wskazówki pomocne w ustaleniu związku usługi z nieruchomością, a w konsekwencji miejsca opodatkowania VAT.

Enodo
14.04.2022

TSUE: korzystna interpretacja pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla potrzeb VAT

Wydane kilka dni temu orzeczenie TSUE[1] może być bardzo ważne dla praktyki podatkowej w zakresie VAT w Polsce. Dotyczyło ono bowiem wysoce spornej kwestii: jak należy właściwie interpretować dla potrzeb VAT pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Enodo
04.02.2022

Ulepszania Polskiego Ładu ciąg dalszy. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o PIT

Uchwalona 27 stycznia br. nowelizacja[1] przewiduje m.in. wdrożenie mechanizmu zaniechania poboru zaliczek w podatku dochodowym od osób fizycznych znanego już z budzącego wiele kontrowersji rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r.  Czy ustawa ostatecznie zniweluje wątpliwości powstające u płatników rozliczających wynagrodzenia swoich pracowników?

Enodo
29.12.2021

Interpretacja ogólna MF: zwolnienie jest, ale nie wiadomo kto może z niego skorzystać

Minister Finansów potwierdził[1], że przewidziane w ustawie o CIT zwolnienie z opodatkowania dywidendy otrzymywanej przez spółki (tzw. parent-subsidiary) może być stosowane także do dywidend wypłacanych przez spółki jawne i komandytowe. Niestety nadal pozostają wątpliwości co do tego, w jaki sposób ustalić grono podatników uprawnionych do zwolnienia.

Enodo
23.11.2021

Onkoodpowiedzialni: listopad pod znakiem problemów zdrowotnych mężczyzn

Kolejna odsłona akcji #ONKOODPOWIEDZIALNI, którą dumnie wspieramy jako partnerzy tego przedsięwzięcia, poświęcona jest profilaktyce, diagnostyce i leczeniu raka gruczołu krokowego i raka jąder. 

Enodo
21.10.2021

Ceny transferowe a COVID-19: co dalej z APA?

W poprzednim artykule przedstawiliśmy Rekomendacje FCT w zakresie alokacji strat oraz kosztów nadzwyczajnych, a także traktowania wsparcia antykryzysowego. Kolejnym istotnym tematem, z którym muszą zmierzyć się polscy podatnicy, jest kwestia aktualności uprzednich porozumień cenowych (APA) w czasach pandemii COVID-19. W niniejszym artykule przedstawiamy główne wnioski dotyczące tego tematu wynikające z prac Forum Cen Transferowych, działającego przy Ministerstwie Finansów.

Enodo
24.09.2021

Kolejne zmiany w przepisach o cenach transferowych – projekt ustawy w Sejmie!

Polski Ład to wciąż gorący temat, również w obszarze cen transferowych! Ostatnio w dwóch artykułach na naszej stronie internetowej opisywaliśmy pozytywne i negatywne dla polskich podatników propozycje zmian w przepisach dotyczących cen transferowych. Artykuły te były oparte o projekt zmian w przepisach o cenach transferowych, który trafiły do prekonsultacji. Dzisiaj wiemy już jak wygląd projekt przepisów, który trafił do Sejmu.

Enodo
27.05.2021

Webinarium: VAT a kary umowne i odszkodowania w branży budowlanej

Serdecznie zapraszamy na bezpłatne szkolenie poświęcone tematyce opodatkowania VAT-em kar umownych i odszkodowań w branży budowlanej. Z naszych obserwacji wynika, że zagadnienie to budzi wiele wątpliwości i praktycznych problemów, dlatego w trakcie spotkania omówimy nie tylko aspekty prawne, ale przede wszystkim skoncentrujemy się praktycznych przypadkach.

Enodo
04.05.2021

Komu opłaca się pozostanie w spółce komandytowej – cz. 2

Objęcie spółki komandytowej opodatkowaniem CIT spowodowało ożywiony ruch na rynku restrukturyzacji spółek komandytowych (o zmianach pisaliśmy w I cz. artykułu). Wielu wspólników z obawy przed podwójnym opodatkowaniem zysków wypracowanych przez spółkę, stara się zrestrukturyzować swoją działalność. Są jednak i tacy, dla których optymalnym rozwiązaniem może okazać się kontynuacja działalności w dotychczasowej formie.

Enodo
08.04.2021

Webinarium: STRATEGIA PODATKOWA 2021. Jak się przygotować?

Serdecznie zapraszamy na webinarium poświęcone sporządzaniu i publikowaniu informacji o realizowanej strategii podatkowej. Przepisy, które weszły w życie 1 stycznia br. nałożyły na dużych podatników obowiązek raportowania, i to już za ubiegły, tj. 2020 rok.

Enodo
25.02.2021

Ceny transferowe, cz. 2 – rozliczenia za 2021 r.

W poprzednim artykule wskazaliśmy na co zwrócić uwagę w kontekście rozliczeń z podmiotami powiązanymi, dotyczących ubiegłego roku. W tej części przybliżamy najważniejsze zmiany w przepisach z zakresu cen transferowych, które weszły w życie w styczniu 2021 r.

Enodo
03.11.2020

Konfiskata prewencyjna: udowodnij własną „niewinność”

Jak wynika z pierwszej części artykułu o konfiskacie prewencyjnej, planowane rozwiązanie z jednej strony wpisuje się w pewien trend zmian w przepisach karnych i karno-skarbowych, stanowiąc niejako domknięcie systemu konfiskaty. Z drugiej strony, ten nowy instrument mający  przeciwdziałać ukrywaniu majątku pochodzącego z przestępstwa, może zawierać rozwiązania, które będą trudne do pogodzenia z podstawowymi zasadami praworządności oraz standardami ochrony podstawowych praw i wolności konstytucyjnych jednostki.

Enodo
23.10.2020

SLIM VAT: nowe zasady ujmowania faktur korygujących

Jednym z rozwiązań upraszczających rozliczenia VAT w projekcie SLIM VAT[1] jest zmiana zasad ujmowania faktur korygujących zmniejszających oraz wprowadzenie do ustawy zasad ujmowania korekt zwiększających.

Enodo