
Ostatni rok w cenach transferowych (TP) był dla podatników sporym wyzwaniem: analizy porównawcze jako obowiązkowy element dokumentacji, nowy formularz TPR oraz oświadczenie o rynkowości cen to zagadnienia, z którymi większość podmiotów powiązanych mierzyła się pod koniec 2020 roku, w związku z wydłużonymi terminami na ich realizację.
W tym artykule wskazujemy na co zwrócić uwagę w kontekście rozliczeń z podmiotami powiązanymi, dotyczących ubiegłego roku, a w kolejnej części przybliżymy najważniejsze zmiany w przepisach z zakresu cen transferowych, które weszły w życie w styczniu 2021 r.
Korekty TP
Podatnicy dokonujący korekty TP są zobowiązani do potwierdzenia jej w rocznym zeznaniu podatkowym. Zatem przed złożeniem deklaracji CIT-8 warto przenalizować, czy w stosunku do transakcji realizowanych z podmiotami powiązanymi w 2020 r. nie zaistniały przesłanki do przeprowadzenia korekty cen transferowych.
Innym warunkiem możliwości rozpoznania dla celów podatkowych korekt cen transferowych in minus, jest posiadanie przez podatnika oświadczenia podmiotu powiązanego dokonaniu korekty cen transferowych w tej samej wysokości co podatnik. W tym zakresie przepisy ustawy anty-COVID-owej zwalniają podatników dokonujących korekty cen transferowych z obowiązku posiadania oświadczenia, jeżeli korekta jest dokonywana za rok podatkowy lub w momencie, w którym na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, ogłoszonych w związku z COVID-19.
Niestety, pomimo zbliżających się terminów i licznych wątpliwości interpretacyjnych dotyczących korekty cen transferowych, w dalszym ciągu nie została opublikowana finalna wersja objaśnień Ministerstwa Finansów w tym zakresie.
Dokumentacja za 2020 rok
Tarcza antykryzysowa dała podatnikom dodatkowe 3 miesiące na wywiązanie się z obowiązków w zakresie cen transferowych za rok 2019. Niestety, na ten moment podatnicy, których rok podatkowy rozpoczęty w 2019 r. zakończy się po 30 kwietnia 2020 r. będą mieli jedynie ustawowe 9 miesięcy po zamknięciu roku podatkowego (obrotowego) na złożenie oświadczenia o przygotowaniu dokumentacji i rynkowości rozliczeń oraz złożenie formularza TPR.
W kontekście przygotowania dokumentacji cen transferowych za 2020 rok, należy pamiętać o konieczności aktualizacji analiz porównawczych przygotowanych w 2017 r. (co do zasady analizy mogą być stosowane przez 3 lata), które w szczególnych przypadkach mogą wymagać również uwzględnienia wpływu sytuacji ekonomicznej wywołanej pandemią COVID na stosowane ceny (lub rentowność)”.
Co więcej, ze względu na zmianę warunków ekonomicznych (w wielu branżach pandemia COVID-19 miała negatywny wpływ na wyniki finansowe, a w niektórych przeciwnie – pozytywny) aktualizacji mogą wymagać także aktualizacje sporządzone w ciągu ostatnich dwóch lat.
W tym kontekście przydatne miały być opublikowane w grudniu 2020 r. wytyczne OECD „Guidance on the transfer pricing implications of the COVID-19 pandemic”, które zawierają wskazówki dla podatników i organów podatkowych w zakresie sporządzania analiz cen transferowych w okresie pandemii.
W naszej ocenie długo wyczekiwany dokument nie zawiera jednak bezpośrednich odpowiedzi na nurtujące podatników pytania. Wytyczne OECD ws. skutków COVID-19 podkreślają potrzebę zachowania i stosowania zasad ogólnych Wytycznych OECD również w trakcje pandemii i kładą silny nacisk na właściwą ocenę faktycznego przebiegu, kryteria porównywalności oraz okoliczności zawarcia i realizacji transakcji kontrolowanej.
Co ważne, wytyczne OECD ws. skutków COVID-19 przerzucają ciężar dowodu na podatnika, zatem ogromne znaczenie będzie miało gromadzenia informacji nt. sytuacji w branży, a także wpływu pandemii na łańcuch wartości i wyniki w grupie podmiotów powiązanych.
Formularz TPR
Zmianie ulega formularz TPR, który będzie miał zastosowanie już za 2020 rok. Zgodnie z rozporządzeniem z dnia 30 grudnia 2020 r. więcej informacji trzeba będzie przedstawić w zakresie umów spółek niemających osobowości prawnej lub wspólnego przedsięwzięcia (np. wartość wkładów i udział procentowy) oraz transakcji dotyczących restrukturyzacji (np. rodzaj wynagrodzenia). Rozszerzony został także zakres informacji dotyczących zastosowania tzw. innej metody (np. w przypadku wyboru metody dochodowej należy dodatkowo podać „wartość współczynnika dyskontowego” oraz okres prognozy).
Oświadczenie TP
Stosownie do przepisów ustawy antycovidowej, oświadczenie składane za rok podatkowy lub rok obrotowy lub w momencie, w którym na całym terytorium Polski obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19, może podpisać:
1) osoba fizyczna – w przypadku podmiotu powiązanego będącego osobą fizyczną,
2) osoba upoważniona przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale – w przypadku podmiotu powiązanego będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
3) osoba uprawniona do reprezentacji – w przypadku pozostałych podmiotów powiązanych
– przy czym nie jest dopuszczalne złożenie oświadczenia przez pełnomocnika.
To szczególnie istotne uproszczenie dla podmiotów mających wieloosobowe zarządy, które podatnicy mieli możliwość zastosować już w 2020 r., zostaje w mocy w stosunku do całego okresu pandemii.
Uprzednie porozumienia cenowe (APA)
Podatnicy, którzy zawarli bądź złożyli wniosek o zawarcie APA z administracją podatkową, również muszą wziąć pod uwagę wpływ COVID na stosowane ceny i metodologię rozliczeń w ramach transakcji objętych porozumieniem. W przypadku aktualizacji prognoz i danych, które zostały wskazane we wniosku może być konieczne podjęcie dyskusji z Szefem KAS dyskusję o ewentualnej zmianie zapadłego już rozstrzygnięcia lub kształtu przyszłej decyzji (w przypadku wniosków w toku rozpatrywania) w stosunku do okresu, na który istotny wpływ miał COVID-19.
Skutki pandemii mogą mieć wpływ także na warunki krytyczne, do których stosowania zobowiązani są podatnicy – w takich wypadkach również może okazać się konieczne renegocjowanie porozumienia z administracją.
Karolina Górniak, Senior Analyst w Enodo Advisors.