

22.03.2021 Dokumentowanie WDT dla celów VAT – objaśnienia podatkowe MF
W grudniu ubiegłego roku Ministerstwo Finansów opublikowało Objaśnienia podatkowe dotyczące zasad dokumentowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dla celów stosowania stawki podatku VAT 0% . Choć podatnicy czekali na nie prawie rok, w zasadniczych kwestiach nie wniosły niczego nowego. W tym artykule wskazujemy najważniejsze kwestie zawarte w Objaśnieniach, porządkując i podsumowując dotychczasową praktykę w tym zakresie.

Z treści Objaśnień wynika, że w celu zastosowania stawki 0% VAT przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów, w zakresie dokumentacji, podatnicy muszą spełnić warunki z Rozporządzenia Wykonawczego (art. 45a ust. 1) lub z ustawy o VAT (art. 42 ust.3-5 i 11 ustawy o VAT).
Objaśnienia mówią wprost, że brak spełnienia warunków domniemania z Rozporządzenia Wykonawczego nie oznacza, że nie było wywozu (brak odwrotnego zastosowania domniemania), gdyż można go nadal udowodnić na zasadach z ustawy o VAT. Oznacza to, iż zgodnie z Objaśnieniami Ministerstwa Finansów, dostawca, dla potwierdzenia, że nastąpiło przemieszczenie towarów pomiędzy dwoma krajami Wspólnoty, może zgromadzić dokumenty wymienione w Rozporządzeniu Wykonawczym lub dokumenty wymienione w ustawie o podatku od towarów i usług.
W celu skorzystania z domniemania z Rozporządzenia Wykonawczego, jako dowody wywozu towaru do innego państwa UE akceptowane będą następujące dokumenty (zostały one podzielone na 2 grupy):
Grupa A: dokumenty odnoszące się do wysyłki lub transportu towarów, takie jak podpisany list przewozowy CMR, konosament, faktura za towarowy przewóz lotniczy lub faktura od przewoźnika towarów;
Grupa B:
- polisa ubezpieczeniowa w odniesieniu do wysyłki lub transportu, lub dokumenty bankowe potwierdzające zapłatę za wysyłkę lub transport;
- dokumenty urzędowe wydane przez organ władzy publicznej, np. notariusza, potwierdzające przybycie towarów do państwa UE przeznaczenia;
- poświadczenie odbioru wystawione przez prowadzącego magazyn w państwie UE przeznaczenia, potwierdzające składowanie towarów w tym państwie.
Zgodnie z Rozporządzeniem Wykonawczym, sprzedawca korzysta z domniemania wysyłki towarów do innego kraju UE, jeśli dysponuje co najmniej dwoma dokumentami z grupy A lub jakimkolwiek pojedynczym dowodem z grupy A oraz jakimkolwiek pojedynczym dowodem z grupy B.
Co więcej, te dwa dokumenty nie mogą pozostawać ze sobą w sprzeczności (kluczowe jest tu zadbanie o ich spójność) oraz muszą zostać wydane przez dwa różne podmioty, które są niezależne od siebie nawzajem, od sprzedawcy i od nabywcy. W myśl Objaśnień, niezależność wystawców dokumentów wywozowych należy rozpatrywać w szczególności z perspektywy istnienia pomiędzy nimi powiązań – m.in. osobistych, organizacyjnych, własnościowych, finansowych lub prawnych.
W sytuacji, gdy za transport odpowiada nabywca, towary zostały wysłane lub przetransportowane przez nabywcę lub przez osobę trzecią działającą na jego rzecz – w celu skorzystania z domniemania ustanowionego w Rozporządzeniu Wykonawczym, dostawca musi ponadto otrzymać oświadczenie nabywcy o sfinalizowaniu wywozu poza Polskę.
Inaczej wygląda sytuacja w przypadku, gdy towary zostały wysłane lub przetransportowane przez sprzedawcę lub nabywcę własnym środkiem transportu. Tutaj domniemania z Rozporządzenia Wykonawczego nie znajdą zastosowania. Taka dostawa powinna być nadal udokumentowana zgodnie z treścią art. 42 ust. 4 ustawy o VAT.
Oto czego jeszcze możemy się dowiedzieć z Objaśnień MF:
- dowody mogą być gromadzone zarówno w formie papierowej jak i elektronicznej (w tym dokumenty udostępnione drogą elektroniczną, takie jak np. e-mail, skan lub faks dokumentu);
- obowiązek uzyskania oświadczenia nabywcy do 10. dnia kolejnego po dostawie miesiąca to termin instrukcyjny (otrzymanie dokumentu przez dostawcę w terminie późniejszym nie przekreśla stawki 0%) - w praktyce oznacza to tyle, że podatnik powinien zdobyć oświadczenie przed terminem do złożenia deklaracji za dany okres (a więc do 25 dnia miesiąca następującego po dostawie, z uwzględnieniem jednak możliwości przedłużenia tego okresu na podstawie art. 42 ust. 12 ustawy o VAT);
- oświadczenie może mieć charakter zbiorczy (musi jednak zawierać dane każdej dostawy, jednak bez powielania danych wspólnych wszystkim dostawom);
obalenie domniemania, w kontekście zebranych dowodów, może mieć miejsce (w zasadzie – wyłącznie), gdy organy podatkowe są w stanie wykazać, że towary nie zostały w rzeczywistości wysłane lub przetransportowane poza Polskę.
Na zakończenie Objaśnień Minister Finansów przypomina, że samo zebranie dokumentacji, zgodnie z Rozporządzeniem Wykonawczym, czy też ustawą o VAT nie gwarantuje spełnienia wymogu dokumentacyjnego, w przypadku gdy właściwy organ podatkowy, np. w toku kontroli podatkowej bądź czynności sprawdzających zakwestionuje prawidłowość, w tym autentyczność zebranych dokumentów lub, to, że posiadane dowody rzeczywiście potwierdzają dokonanie WDT.
Katarzyna Wysk-Szymańska Senior Analyst w ENODO Advisors. Specjalizuje się w VAT compliance.
Pozostałe aktualności
Webinarium: STRATEGIA PODATKOWA 2021. Jak się przygotować?
Serdecznie zapraszamy na webinarium poświęcone sporządzaniu i publikowaniu informacji o realizowanej strategii podatkowej. Przepisy, które weszły w życie 1 stycznia br. nałożyły na dużych podatników obowiązek raportowania, i to już za ubiegły, tj. 2020 rok.

Ceny transferowe, cz. 2 – rozliczenia za 2021 r.
W poprzednim artykule wskazaliśmy na co zwrócić uwagę w kontekście rozliczeń z podmiotami powiązanymi, dotyczących ubiegłego roku. W tej części przybliżamy najważniejsze zmiany w przepisach z zakresu cen transferowych, które weszły w życie w styczniu 2021 r.

Mniej luk i niejasności w mechanizmie split payment w projekcie SLIM VAT
28 października do Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo bankowe[1] (znany jako SLIM VAT), który zawiera rozwiązania doprecyzowujące i uzupełniające mechanizm podzielonej płatności (MPP).

Konfiskata prewencyjna: udowodnij własną „niewinność”
Jak wynika z pierwszej części artykułu o konfiskacie prewencyjnej, planowane rozwiązanie z jednej strony wpisuje się w pewien trend zmian w przepisach karnych i karno-skarbowych, stanowiąc niejako domknięcie systemu konfiskaty. Z drugiej strony, ten nowy instrument mający przeciwdziałać ukrywaniu majątku pochodzącego z przestępstwa, może zawierać rozwiązania, które będą trudne do pogodzenia z podstawowymi zasadami praworządności oraz standardami ochrony podstawowych praw i wolności konstytucyjnych jednostki.

SLIM VAT: nowe zasady ujmowania faktur korygujących
Jednym z rozwiązań upraszczających rozliczenia VAT w projekcie SLIM VAT[1] jest zmiana zasad ujmowania faktur korygujących zmniejszających oraz wprowadzenie do ustawy zasad ujmowania korekt zwiększających.

Uprzednie porozumienia cenowe (APA) – najnowsze statystyki
Ministerstwo Finansów opublikowało niedawno statystyki dotyczące procedury zawierania uprzednich porozumień cenowych – APA.
