21.12.2021 Odsetki hipotetyczne, czyli jak wykorzystać wzrost stóp procentowych

Nadzwyczajna w ostatnim czasie aktywność Rady Polityki Pieniężnej oraz związany z nią wzrost stóp procentowych z pewnością przyprawiają o ból głowy wielu podatników, którzy w związku z tym będą ponosili większe koszty finansowania dłużnego. Nie wszyscy mają jednak świadomość, że od 2019 roku w ustawie o CIT znajduje się regulacja, która umożliwia uzyskanie oszczędności podatkowej w kwocie nawet do 47,5 tys. zł w roku podatkowym, a wzrastające stopy procentowe pozwolą na szybsze dojście do tej granicy.

Enodo

Czym są odsetki hipotetyczne i jak ustalić ich wysokość?

Omawiana regulacja jest adresowana do spółek będących podatnikami CIT i ma stanowić zachętę do finansowania inwestycji kapitałem własnym. Jej istotą jest umożliwienie zaliczania do kosztów podatkowych hipotetycznych kosztów pozyskania kapitału zewnętrznego (tzw. odsetek hipotetycznych), w przypadku gdy źródłem finansowania spółki w danym roku podatkowym są:

  • dopłaty wnoszone przez wspólników w trybie i na zasadach określonych w przepisach Kodeksu Spółek Handlowych (dalej jako Dopłaty) lub
  • zysk spółki przekazany na jej kapitał rezerwowy lub zapasowy (dalej jako Zyski zatrzymane).

W celu ustalenia wysokości kwoty odsetek hipotetycznych możliwej do ujęcia w kosztach podatkowych spółki, należy pomnożyć kwotę równą iloczynowi stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy powiększoną o 1 punkt procentowy przez kwotę stanowiącą sumę Dopłat oraz Zysków zatrzymanych w spółce w danym roku podatkowym.

Kalkulacji należy dokonać zatem w oparciu o następujący wzór:

(Stopa referencyjna NBP + 1pp) x (kwota Dopłat + kwota Zysków zatrzymanych) = Kwota odsetek hipotetycznych

 

Zasady ujmowania odsetek hipotetycznych w kosztach podatkowych

Odsetki hipotetyczne mogą zostać ujęte w kosztach podatkowych spółki w roku podatkowym, w którym wniesiono Dopłatę bądź, w którym powstały Zyski zatrzymane, a także w dwóch kolejnych bezpośrednio następujących po sobie latach podatkowych, przy czym za rok podatkowy, w którym wniesiono Dopłatę, uznaje się rok, w którym Dopłata wpłynęła na rachunek płatniczy spółki.

Należy mieć jednak na uwadze, że ujęcie odsetek hipotetycznych w kosztach podatkowych w czasie trwania roku podatkowego będzie wypływało na wysokość wpłacanych przez spółkę zaliczek na CIT.

Mimo, że omawiany przepis obowiązuje od początku 2019 r., pierwszym rokiem podatkowym, w którym możliwe było rozpoznanie odsetek hipotetycznych był rok podatkowy rozpoczęty po dniu 31 grudnia 2019 r. Ustawodawca poczynił jednak ukłon w stronę podatników i wprowadził przepis przejściowy, zgodnie z którym Zyski zatrzymane oraz Dopłaty wniesione do spółki po 31 grudnia 2018 r. traktowane były jako wniesione w roku podatkowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2019 r.

Z powyższego wynika, że opodatkowane CIT spółki będą mogły ująć w roku podatkowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2021 r. koszty uzyskania przychodów z tytułu odsetek hipotetycznych powstałych wskutek powstania Zysków zatrzymanych bądź Dopłat wniesionych nawet 4 lata wcześniej (tj. po 31 grudnia 2018 r.)!

 

Ograniczenia w ujmowaniu odsetek hipotetycznych w kosztach podatkowych

Możliwość ujmowania odsetek hipotetycznych w kosztach podatkowych podlega jednak pewnym ograniczeniom. Ustawodawca postanowił bowiem, że maksymalna możliwa do odliczenia w danym roku podatkowym kwota odsetek hipotetycznych nie może przekroczyć kwoty 250 tys. zł.

Przewidziany został również katalog zdarzeń, których wystąpienie wyklucza możliwość ujęcia odsetek hipotetycznych w kosztach podatkowych. Należą do nich:

  • Przeznaczenie Dopłat bądź Zysków zatrzymanych na pokrycie straty bilansowej spółki;
  • Wycofanie Dopłat lub podział i wypłata Zysków zatrzymanych przed upływem 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym wniesiono Dopłatę albo powstały Zyski zatrzymane;
  • Przejęcie spółki w wyniku łączenia bądź podziału albo przekształcenie spółki w spółkę niebędącą osobą prawną przed upływem 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym wniesiono Dopłatę albo powstały Zyski zatrzymane;
  • Dokonanie przez podatnika bądź podmiot z nim powiązany (w rozumieniu ustawy o CIT) czynności prawnej albo powiązanych czynności prawnych bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, głównie w celu uznania Odsetek hipotetycznych za koszt uzyskania przychodów, przy czym do uzasadnionych przyczyn ekonomicznych nie zalicza się przypadku, gdy korzyść uzyskana w roku podatkowym lub w latach następnych wynika z zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów (tzw. mała klauzula przeciw unikaniu opodatkowania).

Spełnienie przesłanek wskazanych w lit. a) i d) powyżej wyklucza możliwość zastosowania przepisów o odsetkach hipotetycznych.

W przypadku, spełnienia przesłanki wskazanej w lit. b) powyżej, w roku podatkowym, w którym dojdzie do wycofania Dopłat bądź podziału i wypłaty Zysków zatrzymanych, po stronie spółki powstanie przychód w kwocie równej kwocie odliczonych dotychczas odsetek hipotetycznych. W przypadku wycofania tylko części Dopłaty, po stronie spółki powstanie przychód w kwocie proporcjonalnie odpowiadającej tej części kosztów podatkowych, która odpowiada kwocie zwróconej Dopłaty.

Z kolei w przypadku spełnienia przesłanki wskazanej w lit. c) powyżej, po stronie spółki dojdzie do powstania przychodu w kwocie, która została dotychczas zaliczona przez spółkę do kosztów podatkowych. W takiej sytuacji, przychód w wysokości odpowiadającej odliczonym przez spółkę kosztom ustala się na dzień poprzedzający dzień przejęcia albo przekształcenia spółki.

 

Podsumowanie

Mimo istniejących ograniczeń, regulacje dotyczące odsetek hipotetycznych należy uznać za warte uwagi, ponieważ ich wykorzystanie pozwala podatnikom CIT na osiągnięcie dodatkowych oszczędności podatkowych. Tym bardziej, że korzystaniu z omówionego rozwiązania sprzyja obecna polityka Rady Polityki Pieniężnej oraz niehamująca inflacja w związku z czym wysoce prawdopodobne jest, że w zbliżającym się roku stopy procentowe będą w dalszym ciągu podnoszone.

 

Arkady Zadrożny, aplikant radcowski, Senior Analyst w Enodo Advisors.

Pozostałe aktualności

05.04.2024

Lider i 4 rekomendacje: ENODO Advisors w rankingu firm doradztwa podatkowego

Świętujemy sukces w tegorocznym rankingu firm doradztwa podatkowego Rzeczpospolita! Jesteśmy dumni, że w zespole ENODO Advisors mamy najlepszych specjalistów w Polsce w najważniejszych dziedzinach prawa podatkowego.

Enodo
12.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #10. Odbiór faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule z cyklu: „Wdrażaj KSeF z Enodo” opisaliśmy zagadnienia związane z wystawianiem faktury w KSeF. Dzisiaj spojrzymy na tę kwestię z perspektywy drugiej strony transakcji – nabywcy i analizujemy najważniejsze aspekty związane z odbiorem faktury w KSeF.

Enodo
05.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #9. Wystawianie faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule pisaliśmy o korektach zmniejszających VAT. Dzisiaj przedstawimy najważniejsze kwestie związane z wystawianiem faktur, takie jak data dokumentu, jego wizualizacja oraz wprowadzenie kodu QR weryfikującego e-faktury. Odpowiemy również na pytanie, czy warto uzupełniać wszystkie fakultatywne pola struktury logicznej faktury.

Enodo
07.11.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #5. Ustawa o obowiązkowym KSeF – jakie zmiany weszły już w życie?

Rewolucyjne przepisy ustawy o VAT[1] wprowadzające obowiązkowy KSeF wejdą w życie od 1 lipca 2024 r. Warto jednak zwrócić uwagę, że pewne mniejsze zmiany zaczęły obowiązywać już 1 września 2023. Przyjrzymy się im w ramach tej części naszego cyklu „Wdrażaj KSeF z ENODO”.

Enodo
08.03.2023

Korekta cen transferowych nie zawsze poza VAT (cz. 2)

W poprzednim artykule sygnalizowaliśmy niejednolite stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych na gruncie VAT, wynikających z płatności wyrównawczych pomiędzy podmiotami powiązanymi, dostosowujących poziom rentowności do poziomu rynkowego. Źródłem problemu są niejasne przesłanki opodatkowania takich płatności. Dzisiaj przedstawiamy kolejne rozstrzygnięcie dotyczące korekty dochodowości – odmienne jednak od tego, które opisywaliśmy tydzień temu.

Enodo
09.01.2023

KSeF 2024: czas na analizę merytoryczną schemy nowej faktury!

1 grudnia 2022 r. został opublikowany projekt ustawy wprowadzającej obligatoryjny Krajowy System e-Faktur (KSeF) z dniem 1 stycznia 2024 r. (o publikacji projektu ustawy pisaliśmy już tutaj i tutaj). Od 1 stycznia 2022 r. KSeF funkcjonuje już jako opcja fakultatywna, umożliwiająca podatnikom testowanie nowego rozwiązania. Nowa formuła z jednej strony polega na łączeniu się z centralną bazą MF za pomocą interfejsowego oprogramowania, co w praktyce będzie wiązało się z koniecznością integracji używanego systemu księgowego z KSeF. Z drugiej zaś strony wprowadzony zostaje nowy format faktury (ustrukturyzowanej).

Enodo
01.12.2022

KSeF 2024: uwaga na sankcje!

Na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego został opublikowany projekt ustawy dotyczący obligatoryjnego korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Rozpoczynamy cykl artykułów, w których szczegółowo omówimy kwestie wynikające z projektu. Na ten moment chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na sankcje związane z niewdrożeniem lub nieprawidłowym korzystaniem z KSeF przez podatników VAT.

Enodo
18.11.2022

MF uwzględniło nasze postulaty w Objaśnieniach podatkowych dotyczących grup VAT

Ministerstwo Finansów opublikowało długo oczekiwane Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT. Projekt tego dokumentu nie rozwiązywał ówczesnych problemów, a na dodatek przyniósł kolejne wątpliwości (częściowo pisaliśmy o nich tutaj). Wydanie finalnej wersji Objaśnień zostało poprzedzone konsultacjami podatkowymi, w których wzięliśmy udział. Z satysfakcją informujemy, że wiele ze zgłoszonych przez nas w tej procedurze uwag zostało uwzględnionych. W artykule omawiamy najważniejsze z nich.

Enodo
14.11.2022

Rozliczenia w ramach konsorcjum nie podlegają opodatkowaniu VAT

Jak sygnalizowaliśmy w naszym poprzednim artykule [link], stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych wynikających z przepływów finansowych pomiędzy konsorcjantami, w związku z realizacją wspólnego przedsięwzięcia, jest niejednolite. Dzisiaj przestawiamy rozstrzygnięcie odmienne od tego, które opisywaliśmy tydzień temu, mimo że podjęte na gruncie zbliżonych okoliczności faktycznych.

Enodo
19.10.2022

Czy uchwała NSA rozwiąże problemy interpretacyjne dotyczące stosowania przepisów zawieszających terminy przewidziane w art. 15zzr ustawy covidowej?

W jednym z niedawnych wpisów na naszym blogu poruszaliśmy kwestię możliwego zawieszenia biegu terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych wskutek zastosowania art. 15zzr ustawy covidowej. Okazuje się, że to zagadnienie może doczekać się rozstrzygnięcia na poziomie poszerzonego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Enodo
20.06.2022

Związek usługi budowlanej z nieruchomością a miejsce opodatkowania VAT

W naszym ostatnim artykule zasygnalizowaliśmy trudności związane z ustaleniem miejsca świadczenia usług. Dzisiaj przedstawiamy praktyczne wskazówki pomocne w ustaleniu związku usługi z nieruchomością, a w konsekwencji miejsca opodatkowania VAT.

Enodo
14.04.2022

TSUE: korzystna interpretacja pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla potrzeb VAT

Wydane kilka dni temu orzeczenie TSUE[1] może być bardzo ważne dla praktyki podatkowej w zakresie VAT w Polsce. Dotyczyło ono bowiem wysoce spornej kwestii: jak należy właściwie interpretować dla potrzeb VAT pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Enodo
04.02.2022

Ulepszania Polskiego Ładu ciąg dalszy. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o PIT

Uchwalona 27 stycznia br. nowelizacja[1] przewiduje m.in. wdrożenie mechanizmu zaniechania poboru zaliczek w podatku dochodowym od osób fizycznych znanego już z budzącego wiele kontrowersji rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r.  Czy ustawa ostatecznie zniweluje wątpliwości powstające u płatników rozliczających wynagrodzenia swoich pracowników?

Enodo
29.12.2021

Interpretacja ogólna MF: zwolnienie jest, ale nie wiadomo kto może z niego skorzystać

Minister Finansów potwierdził[1], że przewidziane w ustawie o CIT zwolnienie z opodatkowania dywidendy otrzymywanej przez spółki (tzw. parent-subsidiary) może być stosowane także do dywidend wypłacanych przez spółki jawne i komandytowe. Niestety nadal pozostają wątpliwości co do tego, w jaki sposób ustalić grono podatników uprawnionych do zwolnienia.

Enodo
23.11.2021

Onkoodpowiedzialni: listopad pod znakiem problemów zdrowotnych mężczyzn

Kolejna odsłona akcji #ONKOODPOWIEDZIALNI, którą dumnie wspieramy jako partnerzy tego przedsięwzięcia, poświęcona jest profilaktyce, diagnostyce i leczeniu raka gruczołu krokowego i raka jąder. 

Enodo
21.10.2021

Ceny transferowe a COVID-19: co dalej z APA?

W poprzednim artykule przedstawiliśmy Rekomendacje FCT w zakresie alokacji strat oraz kosztów nadzwyczajnych, a także traktowania wsparcia antykryzysowego. Kolejnym istotnym tematem, z którym muszą zmierzyć się polscy podatnicy, jest kwestia aktualności uprzednich porozumień cenowych (APA) w czasach pandemii COVID-19. W niniejszym artykule przedstawiamy główne wnioski dotyczące tego tematu wynikające z prac Forum Cen Transferowych, działającego przy Ministerstwie Finansów.

Enodo
24.09.2021

Kolejne zmiany w przepisach o cenach transferowych – projekt ustawy w Sejmie!

Polski Ład to wciąż gorący temat, również w obszarze cen transferowych! Ostatnio w dwóch artykułach na naszej stronie internetowej opisywaliśmy pozytywne i negatywne dla polskich podatników propozycje zmian w przepisach dotyczących cen transferowych. Artykuły te były oparte o projekt zmian w przepisach o cenach transferowych, który trafiły do prekonsultacji. Dzisiaj wiemy już jak wygląd projekt przepisów, który trafił do Sejmu.

Enodo
27.05.2021

Webinarium: VAT a kary umowne i odszkodowania w branży budowlanej

Serdecznie zapraszamy na bezpłatne szkolenie poświęcone tematyce opodatkowania VAT-em kar umownych i odszkodowań w branży budowlanej. Z naszych obserwacji wynika, że zagadnienie to budzi wiele wątpliwości i praktycznych problemów, dlatego w trakcie spotkania omówimy nie tylko aspekty prawne, ale przede wszystkim skoncentrujemy się praktycznych przypadkach.

Enodo
04.05.2021

Komu opłaca się pozostanie w spółce komandytowej – cz. 2

Objęcie spółki komandytowej opodatkowaniem CIT spowodowało ożywiony ruch na rynku restrukturyzacji spółek komandytowych (o zmianach pisaliśmy w I cz. artykułu). Wielu wspólników z obawy przed podwójnym opodatkowaniem zysków wypracowanych przez spółkę, stara się zrestrukturyzować swoją działalność. Są jednak i tacy, dla których optymalnym rozwiązaniem może okazać się kontynuacja działalności w dotychczasowej formie.

Enodo
08.04.2021

Webinarium: STRATEGIA PODATKOWA 2021. Jak się przygotować?

Serdecznie zapraszamy na webinarium poświęcone sporządzaniu i publikowaniu informacji o realizowanej strategii podatkowej. Przepisy, które weszły w życie 1 stycznia br. nałożyły na dużych podatników obowiązek raportowania, i to już za ubiegły, tj. 2020 rok.

Enodo
25.02.2021

Ceny transferowe, cz. 2 – rozliczenia za 2021 r.

W poprzednim artykule wskazaliśmy na co zwrócić uwagę w kontekście rozliczeń z podmiotami powiązanymi, dotyczących ubiegłego roku. W tej części przybliżamy najważniejsze zmiany w przepisach z zakresu cen transferowych, które weszły w życie w styczniu 2021 r.

Enodo
03.11.2020

Konfiskata prewencyjna: udowodnij własną „niewinność”

Jak wynika z pierwszej części artykułu o konfiskacie prewencyjnej, planowane rozwiązanie z jednej strony wpisuje się w pewien trend zmian w przepisach karnych i karno-skarbowych, stanowiąc niejako domknięcie systemu konfiskaty. Z drugiej strony, ten nowy instrument mający  przeciwdziałać ukrywaniu majątku pochodzącego z przestępstwa, może zawierać rozwiązania, które będą trudne do pogodzenia z podstawowymi zasadami praworządności oraz standardami ochrony podstawowych praw i wolności konstytucyjnych jednostki.

Enodo
23.10.2020

SLIM VAT: nowe zasady ujmowania faktur korygujących

Jednym z rozwiązań upraszczających rozliczenia VAT w projekcie SLIM VAT[1] jest zmiana zasad ujmowania faktur korygujących zmniejszających oraz wprowadzenie do ustawy zasad ujmowania korekt zwiększających.

Enodo