Kontynuujemy nasz cykl Podatkowe SOS, w którym wyjaśniamy kluczowe kwestie związane z kontaktami z fiskusem. W pierwszym odcinku mówiliśmy o czynnościach sprawdzających, a dziś zajmiemy się kolejnym istotnym tematem – kontrolą podatkową. To jedna z bardziej stresujących sytuacji, z jakimi może zmierzyć się podatnik. Może dotyczyć nie tylko podatników, ale również płatników, inkasentów czy ich następców prawnych.
Warto wiedzieć, jak się do niej przygotować, jakie są Twoje prawa i jak skutecznie bronić swoich interesów.
Cel kontroli podatkowej
Celem kontroli podatkowej jest zweryfikowanie, czy kontrolowani wywiązują się ze swoich obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego. Dotyczy to zarówno prawidłowego obliczenia i zapłaty podatków, jak i formalnych obowiązków, takich jak składanie deklaracji lub informacji podatkowych.
Kontrola podatkowa jest podejmowana z urzędu, co oznacza, że inicjowana jest przez sam organ podatkowy. Co do zasady organ podatkowy powinien zawiadomić o zamiarze jej wszczęcia, ale przepisy przewidują liczne wyjątki w tym zakresie.
Może się zdarzyć, że kontrola rozpocznie się bez uprzedzenia, na przykład w sytuacji, gdy dotyczy zasadności zwrotu VAT, opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych lub gdy czynności kontrolne są niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia.
Z tej ostatniej furtki bardzo chętnie korzystają organy podatkowe, aby „bez zapowiedzi” przeprowadzić kontrolę podatkową.
Jak przebiega kontrola podatkowa?
Kontrola odbywa się na podstawie imiennego upoważnienia i powinna być przeprowadzana w obecności kontrolowanego, jego reprezentanta lub pełnomocnika. Rezygnacja z obecności w trakcie kontroli nie jest rozsądnym pomysłem, ponieważ to właśnie w tym czasie podejmowane są kluczowe dla sprawy czynności dowodowe, np. przesłuchania świadków, oględziny czy gromadzenie dokumentów.
Aktywna postawa kontrolowanego może mieć istotne znaczenie dla przebiegu kontroli i jej wyniku. Kluczowe jest odczytywanie intencji organu, analizowanie jego działań oraz przedstawianie argumentów i dowodów na swoją korzyść. Im lepiej przygotujesz się do kontroli i im bardziej aktywnie w niej uczestniczysz, tym większa szansa na pozytywne zakończenie sprawy.
Co po zakończeniu kontroli?
Kontrola podatkowa kończy się w momencie doręczenia protokołu kontroli. Kontrolowany, który nie zgadza się z jej ustaleniami ma 14 dni na zgłoszenie zastrzeżeń lub wyjaśnień. Jest to kluczowy moment, aby przedstawić własne stanowisko i dowody, które mogą wpłynąć na dalszą postawę organu i jego ostateczne rozstrzygnięcie.
Profesjonalne przygotowanie zastrzeżeń – poparte merytorycznymi argumentami oraz aktywnym udziałem w kontroli – może sprawić, że organ zmieni swoje ustalenia na korzystniejsze dla kontrolowanego. Może to również ograniczyć negatywne konsekwencje wykrytych nieprawidłowości lub zmniejszyć ryzyko identyfikacji obszarów, które mogłyby zostać zakwestionowane przez fiskusa.
Kontrola w firmie? Nie jesteś sam, skorzystaj z pomocy ekspertów!
Jeśli znajdujesz się w trakcie kontroli podatkowej i czujesz, że sytuacja wymyka się spod kontroli, nie czekaj do momentu, w którym będzie za późno na skuteczną obronę. Kontakt z doświadczonym pełnomocnikiem może pomóc Ci uniknąć kosztownych błędów i skutecznie obronić swoje prawa. Masz pytania dotyczące kontroli podatkowej? Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci wydostać się z punktu, w którym się znalazłeś!
W kolejnym odcinku „Podatkowego SOS”: Postępowanie podatkowe – jak się bronić i skutecznie walczyć o swoje racje? Śledź nasz cykl i nie daj się zaskoczyć fiskusowi!
Andrzej Wapowski , radca prawny, Manager w ENODO Advisors.
Bartłomiej Bieniek, adwokat, doradca podatkowy, Associate w ENODO Advisors.