Kontynuujemy nasz cykl „Podatkowe SOS”, w którym wyjaśniamy kluczowe kwestie związane z kontaktami z fiskusem. W poprzednich odcinkach omówiliśmy czynności sprawdzające oraz kontrolę podatkową. Dziś zajmiemy się kolejną, jeszcze bardziej zaawansowaną procedurą – postępowaniem podatkowym. Wszczęcie takiego postępowania jest najczęściej następstwem przeprowadzonych wcześniej procedur i wykrytych przez organ podatkowy nieprawidłowości.

Co to jest postępowanie podatkowe?

Postępowanie podatkowe jest formalną procedurą, której celem jest dokonanie wymiaru podatku przez organ podatkowy. Organ podatkowy w toku postępowania musi zgromadzić materiał dowodowy, wnikliwie go przeanalizować i wydać decyzję podatkową. W przeciwieństwie do kontroli podatkowej czy czynności sprawdzających jest to bardziej sformalizowana procedura, która rządzi się ściśle określonymi zasadami.

Najważniejsze zasady postępowania podatkowego to:

  • Zasada prawdy materialnej – organ podatkowy ma obowiązek dążyć do ustalenia rzeczywistego stanu faktycznego.
  • Zasada legalizmu – działania organów muszą być zgodne z przepisami prawa.
  • Zasada wnikliwości i szybkości – postępowanie powinno być prowadzone rzetelnie, ale bez zbędnej zwłoki i przy zastosowaniu możliwie najprostszych środków prowadzących do załatwienia sprawy podatkowej.
  • Zasada prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych – podatnik ma prawo oczekiwać rzetelnego i uczciwego podejścia ze strony fiskusa, a wątpliwości dotyczące stanu faktycznego nie mogą być rozstrzygane na niekorzyść podatnika.

Twoja rola w postępowaniu podatkowym

Stroną postępowania podatkowego może być podatnik, płatnik lub inkasent. Zaleca się, aby aktywnie uczestniczyć w postępowaniu i nie pozostawać biernym wobec działań organu. W szczególności masz prawo do:

  • korzystania z pomocy i działania za pośrednictwem pełnomocnika,
  • składania wyjaśnienia i ustosunkowywania się do zebranego w sprawie materiału dowodowego,
  • uzyskiwania niezbędnych informacji i wyjaśnień o przepisach prawa podatkowego pozostających w związku z przedmiotem postępowania,
  • zgłaszania wniosków dowodowych w celu potwierdzenia swoich racji lub zaprzeczenia twierdzeniom organu podatkowego,
  • korzystania z przysługujących środków zaskarżenia, w tym odwołania od decyzji organu.

Bierność w toku postępowania może prowadzić do niekorzystnych rozstrzygnięć, dlatego warto wykorzystać wszystkie dostępne środki obrony.

Co dzieje się po zakończeniu postępowania?

Postępowanie podatkowe kończy się wydaniem decyzji. Od momentu doręczenia decyzji masz 14 dni na złożenie odwołania do organu II instancji – najczęściej Dyrektora Izby Administracji Skarbowej. Organ odwoławczy:

  • może utrzymać decyzję w mocy,
  • może ją uchylić w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia,
  • może uchylić decyzję w całości lub w części i w tym zakresie orzec co do istoty sprawy lub umorzyć postępowanie.

Jeśli rozstrzygnięcie organu drugiej instancji będzie dla Ciebie niekorzystne, można rozważyć dalsze kroki, np. złożenie skargi do sądu administracyjnego.

Profesjonalna pomoc – czy warto?

Postępowanie podatkowe to już zaawansowane stadium działań fiskusa. Może skutkować zwiększeniem zobowiązań podatkowych, a w niektórych przypadkach nawet nałożeniem dodatkowych (np. tzw. „sankcja VAT”). Nierzadko wynik postępowania podatkowego skutkuje również wszczęciem postępowania karnego skarbowego. Dlatego warto rozważyć wsparcie profesjonalnego pełnomocnika, który:

  • opracuje odpowiednią strategię obrony,
  • pomoże przygotować różnego rodzaju pisma, w tym środki zaskarżenia i wnioski dowodowe,
  • będzie aktywnie reagować na działania organów,
  • będzie uczestniczył w czynnościach dowodowych,
  • wesprze Cię na każdym etapie postępowania oraz udzieli niezbędnych wskazówek i informacji.

Odpowiednie przygotowanie może znacząco wpłynąć na wynik postępowania i pozwoli uniknąć negatywnych konsekwencji.

Masz pytania? Skontaktuj się z nami!

Jeśli wobec Ciebie lub Twojej firmy toczy się postępowanie podatkowe, nie zwlekaj z podjęciem działań. Wczesna reakcja i odpowiednia strategia mogą pomóc w skutecznej obronie Twoich interesów. Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci przejść przez ten proces bez niepotrzebnego stresu!

W kolejnym odcinku „Podatkowego SOS”: kontrola celno-skarbowa:– czym różni się od kontroli podatkowej, jakie ma uprawnienia organ w toku takiej kontroli i jakie niesie ryzyka? Dlaczego jest uważana za jedno z najbardziej rygorystycznych narzędzi fiskusa, jakie czynności dowodowe mogą zostać przeprowadzone w jej ramach oraz kiedy urząd może przeprowadzić przeszukanie lokali mieszkalnych i firmowych. Wyjaśnimy, jakie kroki może podjąć podatnik, by skutecznie reagować na działania organów.

Andrzej Wapowski, Radca prawny, Manager w ENODO Advisors.

Bartłomiej Bieniek, adwokat, doradca podatkowy, Associate w ENODO Advisors.