19.02.2019 Raportowanie schematów podatkowych – Minister Finansów nieco bardziej łaskawy

Wprowadzenie przepisów dotyczących obowiązkowego raportowania schematów podatkowych (MDR) wywołało niemałe poruszenie.

Jedną z kwestii, która budzi największe kontrowersje jest stopień skomplikowania nowych regulacji, które wprowadziły do Ordynacji podatkowej instytucję nieznaną dotychczas w polskim porządku prawnym. Szerokie i mało precyzyjne definicje podstawowych pojęć związanych z nowymi obowiązkami (takich jak promotor, korzystający czy schemat podatkowy) nie ułatwiły zadania podmiotom, które na mocy przepisów dotyczących obowiązkowego raportowania schematów podatkowych mogą być zobowiązane do raportowania. Co więcej, patrząc na literalne brzmienie nowych regulacji, niejasny pozostawał też zakres czynności podlegających raportowaniu.

Enodo

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom podatników i doradców podatkowych, Minister Finansów w grudniu 2018 r. opublikował projekt objaśnień do nowych przepisów który miał na celu wyjaśnienie wątpliwości związanych z nowymi przepisami. Następnie, 31 stycznia 2019 r. na stronie Ministerstwa Finansów zamieszczono ostateczną wersję objaśnień które w pewnym stopniu różnią się od wcześniejszego projektu.

Warto prześledzić najważniejsze zmiany w podejściu Ministra Finansów w stosunku do projektu objaśnień. W niektórych przypadkach, Minister Finansów złagodził bowiem swoje pierwotne stanowisko.

Czasowa abolicja

Najciekawszą z nowości w stosunku do projektu objaśnień jest wprowadzenie swoistej czasowej abolicji dla podmiotów zobowiązanych do dokonania raportowania.

Minister Finansów w objaśnieniach wskazał bowiem, że ewentualne opóźnienia dotyczące realizacji obowiązków informacyjnych na gruncie przepisów dotyczących MDR nie będą powodowały negatywnych konsekwencji pod warunkiem, że obowiązki te zostaną prawidłowo wykonane do 28 lutego 2019 r. W okresie od 1 marca 2019 r. do 30 kwietnia 2019 r. opóźnienia w wykonaniu obowiązków informacyjnych mają być traktowane łagodniej – jako przypadki mniejszej wagi.

Powyższe stanowisko Ministra Finansów nie znalazło jednak odzwierciedlenia w zmianie przepisów Kodeksu karnego skarbowego przewidujących kary za niedopełnienie obowiązku raportowania, które obowiązują od 1 stycznia 2019 r. Wydaje się, że Minister Finansów uznał, że wytaczanie „najcięższych dział” przeciwko podatnikom na wczesnym etapie obowiązywania nowych przepisów będzie niecelowe. Z perspektywy formalnej, taka deklaracja Ministra Finansów nie będzie jednak chronić podatników przed odpowiedzialnością karno-skarbową. Można zakładać, że we wskazanym okresie organy podatkowe będą bardziej wyrozumiałe w stosunku do podatników.

MDR a ulgi/preferencje ustawowe

Co więcej, w objaśnieniach Minister Finansów doprecyzował, że oferowanie skorzystania z ulg i preferencji podatkowych co do zasady nie podlega obowiązkowi raportowania na podstawie przepisów dotyczących MDR. Dotyczy to w szczególności ulgi na badania i rozwój, tzw. ulgi Innovation Box, produktów emerytalnych (np. Pracownicze Plany Kapitałowe oraz Pracownicze Programy Emerytalne) czy też wyboru metody degresywnej amortyzacji w CIT.

W przypadku ulgi na badania i rozwój oraz tzw. ulgi Innovation Box, Minister Finansów wyjaśnił, że należy mieć na uwadze cel działania podatnika. Jeżeli działanie podatnika korzystającego z takich ulg jest podyktowane względami biznesowymi (np. chęcią zachowania pozycji konkurencyjnej), to nie będzie on zobowiązany on do dokonania raportowania. Obowiązek raportowania w stosunku do powyższych ulg/preferencji może wystąpić w sytuacji, w której spełnione zostałyby przesłanki uznania danego uzgodnienia za schemat podatkowy - tj. co do zasady w przypadku, w którym głównym celem skorzystania z tych ulg było osiągnięcie korzyści podatkowej. Taka jednoznaczna deklaracja Ministra Finansów nie była zawarta w projekcie objaśnień.

Dodatkowo, Minister Finansów uznał, że skorzystanie z ulgi na dzieci oraz wspólnego rozliczenia podatkowego z małżonkiem nie będzie pociągać za sobą obowiązku raportowania.

Powyższe zmiany w stosunku do projektu objaśnień należy ocenić pozytywnie. Patrząc na literalne brzmienie przepisów dotyczących MDR można było twierdzić, że ulgi/preferencje podatkowe powinny podlegać raportowaniu. Minister Finansów zasadnie uznał, że „dodatkowe” raportowanie samego skorzystania z takich ulg/preferencji byłoby niecelowe. Obowiązek sprawozdawczy w powyższym zakresie jest już bowiem spełniany przez podatników - w szczególności poprzez wykazywanie takich ulg/preferencji w składanych deklaracjach podatkowych.

Tzw. biała lista usług doradczych

Minister Finansów stworzył również tzw. białą listę usług doradczych, która stanowi załącznik do objaśnień. Tzw. biała lista zawiera listę rodzajów czynności wykonywanych w ramach doradztwa podatkowego, które co do zasady nie będą podlegały obowiązkowi raportowania. Obowiązek raportowania w stosunku do czynności z tzw. białej listy ma powstać jedynie w przypadku, w którym opisane czynności będą zawierały rekomendacje co do podejmowania czynności których rezultatem ma być osiągnięcie w przyszłości korzyści podatkowych.

Do usług w zakresie doradztwa podatkowego znajdujących się na tzw. białej liście należą m.in. usługi bieżącego doradztwa podatkowego, przygotowywanie i pomoc w przygotowywaniu dokumentacji cen transferowych oraz opinie i komentarze podatkowe w zakresie skutków podatkowych dotyczących już dokonanych przez klienta transakcji lub zdarzeń gospodarczych (stany przeszłe i zamknięte).

Stworzenie tzw. białej listy będzie niewątpliwie pomocne dla podmiotów świadczących usługi doradztwa podatkowego, które dokonują analizy kiedy mogą zostać uznane za pełniące funkcje promotora. Czynności z tzw. białej listy były już wcześniej wskazywane w projekcie objaśnień jako usługi, których wykonanie nie pociąga za sobą obowiązku raportowania. Niemniej jednak, uwzględnienie takich usług w odrębnym załączniku oraz podkreślenie roli udzielenia rekomendacji co do przyszłych czynności jako czynnika determinującego powstanie obowiązku raportowania należy uznać za zmianę na „plus”. Z perspektywy odbiorcy objaśnień, zmiana ta poprawia również ich czytelność.

Niemniej jednak, potencjalni promotorzy w dalszym ciągu powinni analizować usługi z tzw. białej listy pod kątem treści udzielanych porad. Jeżeli po przeprowadzeniu takiej analizy okaże się, że taki potencjalny promotor udzielił podatnikowi rekomendacji „na przyszłość” – obowiązek raportowania może się potencjalnie zmaterializować.

Inne zmiany

Z pozostałych zmian można wskazać m.in. doprecyzowanie zasad uznawania za promotorów osób współpracujących na podstawie tzw. umowy B2B (business-to-business) z podmiotami świadczącymi usługi doradztwa podatkowego. Osoby takie w myśl objaśnień nie powinny być uznane za promotorów jeżeli nie dysponują samodzielnością w wykonywaniu zadań związanych z uzgodnieniem ani też nie czerpią korzyści finansowych, których wysokość byłaby bezpośrednio uzależniona od realizacji danego uzgodnienia (tzw. success fee).

W objaśnieniach rozszerzono również opis obowiązku retroaktywnego raportowania schematów podatkowych, t.j. obowiązku raportowania schematów podatkowych, których wdrożenie rozpoczęło się przed wejściem w życie przepisów dotyczących MDR. W szczególności, objaśnienia podają przykłady, w których takie retroaktywne raportowanie powinno nastąpić.

Najistotniejsza praktyka

Zastosowanie się do informacji zawartych w objaśnieniach chroni podatników w podobny sposób jak interpretacja indywidualna. Wynika to bezpośrednio z przepisów Ordynacji podatkowej. Warto zatem uważnie zapoznać się z treścią objaśnień, pomimo ich obszerności (objaśnienia liczą 102 strony).

Zmiany w stosunku do projektu objaśnień trzeba generalnie ocenić pozytywnie. Niemniej jednak, objaśnienia nie rozwiązują całkowicie problemów związanych z wprowadzeniem nowych przepisów dotyczących MDR. Brzmienie uchwalonych przepisów w dalszym ciągu może budzić wątpliwości. Minister Finansów nie wyklucza również zmiany objaśnień w przyszłości, jeżeli zajdzie taka potrzeba. Należy zatem uważnie monitorować praktykę stosowania przepisów o MDR przez organy podatkowe.

Jarosław Józefowski, radca prawny, associate

Pozostałe aktualności

12.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #10. Odbiór faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule z cyklu: „Wdrażaj KSeF z Enodo” opisaliśmy zagadnienia związane z wystawianiem faktury w KSeF. Dzisiaj spojrzymy na tę kwestię z perspektywy drugiej strony transakcji – nabywcy i analizujemy najważniejsze aspekty związane z odbiorem faktury w KSeF.

Enodo
05.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #9. Wystawianie faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule pisaliśmy o korektach zmniejszających VAT. Dzisiaj przedstawimy najważniejsze kwestie związane z wystawianiem faktur, takie jak data dokumentu, jego wizualizacja oraz wprowadzenie kodu QR weryfikującego e-faktury. Odpowiemy również na pytanie, czy warto uzupełniać wszystkie fakultatywne pola struktury logicznej faktury.

Enodo
07.11.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #5. Ustawa o obowiązkowym KSeF – jakie zmiany weszły już w życie?

Rewolucyjne przepisy ustawy o VAT[1] wprowadzające obowiązkowy KSeF wejdą w życie od 1 lipca 2024 r. Warto jednak zwrócić uwagę, że pewne mniejsze zmiany zaczęły obowiązywać już 1 września 2023. Przyjrzymy się im w ramach tej części naszego cyklu „Wdrażaj KSeF z ENODO”.

Enodo
08.03.2023

Korekta cen transferowych nie zawsze poza VAT (cz. 2)

W poprzednim artykule sygnalizowaliśmy niejednolite stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych na gruncie VAT, wynikających z płatności wyrównawczych pomiędzy podmiotami powiązanymi, dostosowujących poziom rentowności do poziomu rynkowego. Źródłem problemu są niejasne przesłanki opodatkowania takich płatności. Dzisiaj przedstawiamy kolejne rozstrzygnięcie dotyczące korekty dochodowości – odmienne jednak od tego, które opisywaliśmy tydzień temu.

Enodo
09.01.2023

KSeF 2024: czas na analizę merytoryczną schemy nowej faktury!

1 grudnia 2022 r. został opublikowany projekt ustawy wprowadzającej obligatoryjny Krajowy System e-Faktur (KSeF) z dniem 1 stycznia 2024 r. (o publikacji projektu ustawy pisaliśmy już tutaj i tutaj). Od 1 stycznia 2022 r. KSeF funkcjonuje już jako opcja fakultatywna, umożliwiająca podatnikom testowanie nowego rozwiązania. Nowa formuła z jednej strony polega na łączeniu się z centralną bazą MF za pomocą interfejsowego oprogramowania, co w praktyce będzie wiązało się z koniecznością integracji używanego systemu księgowego z KSeF. Z drugiej zaś strony wprowadzony zostaje nowy format faktury (ustrukturyzowanej).

Enodo
01.12.2022

KSeF 2024: uwaga na sankcje!

Na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego został opublikowany projekt ustawy dotyczący obligatoryjnego korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Rozpoczynamy cykl artykułów, w których szczegółowo omówimy kwestie wynikające z projektu. Na ten moment chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na sankcje związane z niewdrożeniem lub nieprawidłowym korzystaniem z KSeF przez podatników VAT.

Enodo
18.11.2022

MF uwzględniło nasze postulaty w Objaśnieniach podatkowych dotyczących grup VAT

Ministerstwo Finansów opublikowało długo oczekiwane Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT. Projekt tego dokumentu nie rozwiązywał ówczesnych problemów, a na dodatek przyniósł kolejne wątpliwości (częściowo pisaliśmy o nich tutaj). Wydanie finalnej wersji Objaśnień zostało poprzedzone konsultacjami podatkowymi, w których wzięliśmy udział. Z satysfakcją informujemy, że wiele ze zgłoszonych przez nas w tej procedurze uwag zostało uwzględnionych. W artykule omawiamy najważniejsze z nich.

Enodo
14.11.2022

Rozliczenia w ramach konsorcjum nie podlegają opodatkowaniu VAT

Jak sygnalizowaliśmy w naszym poprzednim artykule [link], stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych wynikających z przepływów finansowych pomiędzy konsorcjantami, w związku z realizacją wspólnego przedsięwzięcia, jest niejednolite. Dzisiaj przestawiamy rozstrzygnięcie odmienne od tego, które opisywaliśmy tydzień temu, mimo że podjęte na gruncie zbliżonych okoliczności faktycznych.

Enodo
19.10.2022

Czy uchwała NSA rozwiąże problemy interpretacyjne dotyczące stosowania przepisów zawieszających terminy przewidziane w art. 15zzr ustawy covidowej?

W jednym z niedawnych wpisów na naszym blogu poruszaliśmy kwestię możliwego zawieszenia biegu terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych wskutek zastosowania art. 15zzr ustawy covidowej. Okazuje się, że to zagadnienie może doczekać się rozstrzygnięcia na poziomie poszerzonego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Enodo
20.06.2022

Związek usługi budowlanej z nieruchomością a miejsce opodatkowania VAT

W naszym ostatnim artykule zasygnalizowaliśmy trudności związane z ustaleniem miejsca świadczenia usług. Dzisiaj przedstawiamy praktyczne wskazówki pomocne w ustaleniu związku usługi z nieruchomością, a w konsekwencji miejsca opodatkowania VAT.

Enodo
14.04.2022

TSUE: korzystna interpretacja pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla potrzeb VAT

Wydane kilka dni temu orzeczenie TSUE[1] może być bardzo ważne dla praktyki podatkowej w zakresie VAT w Polsce. Dotyczyło ono bowiem wysoce spornej kwestii: jak należy właściwie interpretować dla potrzeb VAT pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Enodo
04.02.2022

Ulepszania Polskiego Ładu ciąg dalszy. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o PIT

Uchwalona 27 stycznia br. nowelizacja[1] przewiduje m.in. wdrożenie mechanizmu zaniechania poboru zaliczek w podatku dochodowym od osób fizycznych znanego już z budzącego wiele kontrowersji rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r.  Czy ustawa ostatecznie zniweluje wątpliwości powstające u płatników rozliczających wynagrodzenia swoich pracowników?

Enodo
29.12.2021

Interpretacja ogólna MF: zwolnienie jest, ale nie wiadomo kto może z niego skorzystać

Minister Finansów potwierdził[1], że przewidziane w ustawie o CIT zwolnienie z opodatkowania dywidendy otrzymywanej przez spółki (tzw. parent-subsidiary) może być stosowane także do dywidend wypłacanych przez spółki jawne i komandytowe. Niestety nadal pozostają wątpliwości co do tego, w jaki sposób ustalić grono podatników uprawnionych do zwolnienia.

Enodo
23.11.2021

Onkoodpowiedzialni: listopad pod znakiem problemów zdrowotnych mężczyzn

Kolejna odsłona akcji #ONKOODPOWIEDZIALNI, którą dumnie wspieramy jako partnerzy tego przedsięwzięcia, poświęcona jest profilaktyce, diagnostyce i leczeniu raka gruczołu krokowego i raka jąder. 

Enodo
21.10.2021

Ceny transferowe a COVID-19: co dalej z APA?

W poprzednim artykule przedstawiliśmy Rekomendacje FCT w zakresie alokacji strat oraz kosztów nadzwyczajnych, a także traktowania wsparcia antykryzysowego. Kolejnym istotnym tematem, z którym muszą zmierzyć się polscy podatnicy, jest kwestia aktualności uprzednich porozumień cenowych (APA) w czasach pandemii COVID-19. W niniejszym artykule przedstawiamy główne wnioski dotyczące tego tematu wynikające z prac Forum Cen Transferowych, działającego przy Ministerstwie Finansów.

Enodo
24.09.2021

Kolejne zmiany w przepisach o cenach transferowych – projekt ustawy w Sejmie!

Polski Ład to wciąż gorący temat, również w obszarze cen transferowych! Ostatnio w dwóch artykułach na naszej stronie internetowej opisywaliśmy pozytywne i negatywne dla polskich podatników propozycje zmian w przepisach dotyczących cen transferowych. Artykuły te były oparte o projekt zmian w przepisach o cenach transferowych, który trafiły do prekonsultacji. Dzisiaj wiemy już jak wygląd projekt przepisów, który trafił do Sejmu.

Enodo
27.05.2021

Webinarium: VAT a kary umowne i odszkodowania w branży budowlanej

Serdecznie zapraszamy na bezpłatne szkolenie poświęcone tematyce opodatkowania VAT-em kar umownych i odszkodowań w branży budowlanej. Z naszych obserwacji wynika, że zagadnienie to budzi wiele wątpliwości i praktycznych problemów, dlatego w trakcie spotkania omówimy nie tylko aspekty prawne, ale przede wszystkim skoncentrujemy się praktycznych przypadkach.

Enodo
04.05.2021

Komu opłaca się pozostanie w spółce komandytowej – cz. 2

Objęcie spółki komandytowej opodatkowaniem CIT spowodowało ożywiony ruch na rynku restrukturyzacji spółek komandytowych (o zmianach pisaliśmy w I cz. artykułu). Wielu wspólników z obawy przed podwójnym opodatkowaniem zysków wypracowanych przez spółkę, stara się zrestrukturyzować swoją działalność. Są jednak i tacy, dla których optymalnym rozwiązaniem może okazać się kontynuacja działalności w dotychczasowej formie.

Enodo
08.04.2021

Webinarium: STRATEGIA PODATKOWA 2021. Jak się przygotować?

Serdecznie zapraszamy na webinarium poświęcone sporządzaniu i publikowaniu informacji o realizowanej strategii podatkowej. Przepisy, które weszły w życie 1 stycznia br. nałożyły na dużych podatników obowiązek raportowania, i to już za ubiegły, tj. 2020 rok.

Enodo
25.02.2021

Ceny transferowe, cz. 2 – rozliczenia za 2021 r.

W poprzednim artykule wskazaliśmy na co zwrócić uwagę w kontekście rozliczeń z podmiotami powiązanymi, dotyczących ubiegłego roku. W tej części przybliżamy najważniejsze zmiany w przepisach z zakresu cen transferowych, które weszły w życie w styczniu 2021 r.

Enodo
03.11.2020

Konfiskata prewencyjna: udowodnij własną „niewinność”

Jak wynika z pierwszej części artykułu o konfiskacie prewencyjnej, planowane rozwiązanie z jednej strony wpisuje się w pewien trend zmian w przepisach karnych i karno-skarbowych, stanowiąc niejako domknięcie systemu konfiskaty. Z drugiej strony, ten nowy instrument mający  przeciwdziałać ukrywaniu majątku pochodzącego z przestępstwa, może zawierać rozwiązania, które będą trudne do pogodzenia z podstawowymi zasadami praworządności oraz standardami ochrony podstawowych praw i wolności konstytucyjnych jednostki.

Enodo
23.10.2020

SLIM VAT: nowe zasady ujmowania faktur korygujących

Jednym z rozwiązań upraszczających rozliczenia VAT w projekcie SLIM VAT[1] jest zmiana zasad ujmowania faktur korygujących zmniejszających oraz wprowadzenie do ustawy zasad ujmowania korekt zwiększających.

Enodo