09.03.2021 SLIM VAT 2 – nasze top 3 proponowanych zmian

18 lutego br. Ministerstwo Finansów poinformowało o rozpoczęciu prekonsultacji w zakresie „SLIM VAT 2". Gwoli przypomnienia, pakiet „SLIM VAT 1” wszedł w życie 1 stycznia 2021 r. i miał na celu uproszczenie rozliczeń VAT, oraz wprowadzenie rozwiązań doprecyzowujących i naprawiających niektóre konstrukcje w podatku VAT. „SLIM VAT 2” jest kontynuacją tego projektu. MF udostępniło dokument z opisem propozycji i kierunków zmian, do 1 marca br. można zgłaszać uwagi i opinie. Z piętnastu nowych rozwiązań omawiamy trzy, które naszym zdaniem są najciekawsze z perspektywy podatników.

Enodo

Zwiększenie elastyczności prawa do odliczenia VAT

Zgodnie z przepisami o odliczeniu VAT obowiązującymi od początku 2021 r., podatnik może odliczyć VAT w deklaracji za miesiąc, w którym powstaje prawo do odliczenia lub w jednym z trzech kolejnych rozliczeń miesięcznych (lub dwóch kwartalnych).

W świetle obecnych uregulowań, jeżeli podatnik nie dokonał odliczenia w powyższych terminach, może uwzględnić podatek naliczony, poprzez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Korekta jest możliwa w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Nie raz otrzymywaliśmy zapytania, czy skoro podatek naliczony „na bieżąco” można rozliczyć w wybranym, jednym z kilku możliwych okresów rozliczeniowych, to czy podobnie można postąpić w przypadku dokonywania korekty wstecznej? Niestety, obecnie nie. Korekta może być bowiem dokonana tylko w jednym konkretnym okresie (w którym powstało prawo do odliczenia).

Nowe rozwiązanie przewiduje, że w razie przekroczenia okresu ujmowania faktury zakupowej „na bieżąco”, podatnik rozliczający się miesięcznie będzie miał możliwość dokonania korekty deklaracji za jeden z czterech okresów rozliczeniowych (w rozliczeniu za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego albo w jednym z trzech kolejnych). Okres 5 lat na dokonanie korekty pozostaje bez zmian.

Przyznanie podatnikowi wyboru, w którym z czterech okresów zostanie ujęta kwota podatku naliczonego, jest rozwiązaniem korzystnym, które umożliwi świadome zarządzanie nadwyżką podatku naliczonego (jej efektywnymi zwrotami lub przeniesieniami na inne okresy rozliczeniowe).

Wprowadzenie tego ułatwienia wpłynie też na liczbę składanych korekt deklaracji, co ograniczy obowiązki administracyjne zarówno po stronie podatników, jak i urzędów skarbowych. Dzięki rozszerzeniu liczby okresów, w których można dokonać korekty, w przypadku faktur, dla których prawo do odliczenia powstało w niedużych odstępach czasu, możliwa będzie kumulacja odliczeń VAT w jednej korygowanej deklaracji za wybrany okres rozliczeniowy.

Neutralność w opodatkowaniu importu usług

Uproszczenie zasad odliczania podatku naliczonego z tytułu importu usług jest powrotem do stanu przed 2017 r. i zapewnieniem pełnej neutralności transakcji. Zmiana ta jest bez wątpienia bardzo pożądana.

Przepisy dotyczące rozliczania podatku naliczonego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) oraz importu usług budzą kontrowersje od momentu ich nowelizacji w 2017 r. Jak wiadomo, są to transakcje, z tytułu których nabywca jest obowiązany rozliczyć podatek należny. W przypadku importu usług możliwość odliczenia podatku naliczonego w tej samej deklaracji, w której został rozliczony podatek należny, została uwarunkowana uwzględnieniem podatku należnego w deklaracji, w której podatnik jest obowiązany rozliczyć ten podatek nie później, niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów lub usług powstał obowiązek podatkowy.

Często, z niezawinionych przez siebie przyczyn, przedsiębiorcy nie są w stanie uwzględnić podatku należnego we właściwej deklaracji, względnie korekcie właściwej deklaracji, złożonej w wymaganym okresie 3 miesięcy. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, podatnik składając korektę po tym okresie musi wstecznie wykazać podatek należny, przy jednoczesnym ujęciu podatku naliczonego „na bieżąco”. Takie podejście, w przypadku gdy korekta powoduje zwiększenie zobowiązania podatnika, skutkuje koniecznością zapłaty odsetek.

Niektóre Wojewódzkie Sądy Administracyjne[1] zaczęły wydawać orzeczenia w których, wbrew literalnemu brzmieniu ustawy o VAT, zezwalają na ujęcie podatku należnego i naliczonego w tej samej deklaracji, nawet po upływie 3-miesięcznego terminu. Takie rozstrzygnięcia są motywowane sprzecznością polskiej ustawy z generalnymi zasadami neutralności i proporcjonalności VAT. Zatem, w przypadku spełnienia przez podatnika wszystkich materialnoprawnych warunków odliczenia oraz dobrej wiary podatnika (brak ryzyka oszustwa podatkowego lub świadomego nadużycia prawa), odsetki również powinny być objęte zakresem neutralności, zatem podatnik powinien mieć prawo do rozpoznania podatku należnego i naliczonego w jednym okresie rozliczeniowym. W tej kwestii nie wypowiedział się jeszcze Naczelny Sąd Administracyjny.

W pakiecie SLIM VAT 2 proponuje się rezygnację z wymogu rozliczenia podatku należnego w terminie 3 miesięcy jako warunku ujęcia podatku należnego i naliczonego w jednej deklaracji podatkowej. Zatem będzie to możliwe jedynie pod warunkiem uwzględnienia kwoty podatku należnego z tytułu transakcji, w deklaracji, w której podatnik jest zobowiązany to uczynić. Zmiana dotyczy tylko importu usług.

Łatwiejszy wybór opcji  opodatkowania w obrocie nieruchomościami

Ustawa o VAT przewiduje zwolnienie z podatku dla dostawy budynków, budowli lub ich części, która ma miejsce po dwóch latach od pierwszego zasiedlenia. Specyfika tego zwolnienia polega na tym, że podatnik może z niego zrezygnować i wybrać opodatkowanie takiej transakcji. Rezygnacja ze zwolnienia jest skuteczna, gdy obie strony transakcji są zarejestrowane jako czynni podatnicy VAT i złożą, przed dniem dokonania dostawy, właściwemu dla nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego zgodne oświadczenie o wyborze opodatkowania. Ponadto, oświadczenie musi zawierać imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery NIP stron, a także planowaną datę zawarcia umowy dostawy oraz adres nieruchomości.

Podatnicy zgłaszali, że formalne obowiązki związane z oświadczeniem powodowały utrudnienia w obrocie gospodarczym. Na pewno, złożenie dodatkowego dokumentu w skomplikowanym procesie nabywania nieruchomości stanowi uciążliwość administracyjną. Przykładowo, podatnicy mają wątpliwości, czy złożenie oświadczenia z planowaną datą zawarcia transakcji, która następnie uległa zmianie jest wystarczające i dla bezpieczeństwa często składają je ponownie.

Pakiet SLIM VAT 2 proponuje alternatywę dla dotychczasowej formy oświadczenia. W przypadku, gdy w związku z dostawą budynków, budowli lub ich części dochodzi do zawarcia aktu notarialnego na podstawie odrębnych przepisów, oświadczenie o wyborze opcji opodatkowania, może być złożone w tym akcie notarialnym.

Forma aktu notarialnego jest konieczna w przypadku przeniesienia własności nieruchomości, zatem gdy dostawa będzie się z tym wiązała, wówczas nie będzie konieczne przygotowanie osobnego dokumentu oświadczenia. Zgodne oświadczenie stron zawarte w akcie notarialnym będzie uznawane przez organy podatkowe.

Treść oświadczenia w akcie notarialnym będzie wymagała jeszcze doprecyzowania w praktyce. MF zauważa, że oznaczenie stron, data zawarcia umowy dostawy nieruchomości, czy też opis nieruchomości (w tym jej adres) już teraz są elementami aktu. Oświadczenie nie musi ich powielać, ale może do nich nawiązywać.

Nie każdy przypadek dostawy budynków, budowli lub ich części wiąże się z zawarciem aktu notarialnego. Dla takich sytuacji jedyną opcją wyboru opodatkowania będzie złożenie osobnego oświadczenia. Dotychczasowa droga będzie jednak nadal powszechnie dostępna,  gdyż proponowane nowe rozwiązanie jest fakultatywne.

[1] Np. nieprawomocny wyrok WSA w Krakowie z 29 września 2017 r., sygn. I SA/Kr 709/17.

Katarzyna Janiak, doradca podatkowy Senior Associate w ENODO Advisors . Specjalizuje się w podatku od towarów i usług.  Jest autorką komentarzy i artykułów o tematyce podatkowej.

Pozostałe aktualności

03.10.2024

Korzystny wpływ działalności w podatkowej grupie kapitałowej na krajowy podatek minimalny

Po wprowadzeniu nowych regulacji do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych[1], które nakładają na wielu podatników obowiązek zapłaty tzw. krajowego podatku minimalnego (uregulowanego w art. 24ca ustawo o CIT), na nowo zwrócono uwagę na korzyści, jakie niesie ze sobą podatkowa grupa kapitałowa (dalej: PGK).

Enodo
26.06.2024

Trwają prace nad globalnym podatkiem minimalnym. Co to oznacza dla krajowych i międzynarodowych grup kapitałowych?

Ministerstwo Finansów pracuje nad projektem ustawy, która wdroży w Polsce Dyrektywę[1] dotyczącą tzw. globalnego podatku minimalnego.  Zgodnie z dostępnymi informacjami nowe regulacje będą obowiązywać polskie i międzynarodowe grupy kapitałowe już od 1 stycznia 2025 r. Przepisy mogą jeszcze ulec zmianie, ale nie spodziewamy się, aby te zmiany były bardzo istotne.

Enodo
05.04.2024

Lider i 4 rekomendacje: ENODO Advisors w rankingu firm doradztwa podatkowego

Świętujemy sukces w tegorocznym rankingu firm doradztwa podatkowego Rzeczpospolita! Jesteśmy dumni, że w zespole ENODO Advisors mamy najlepszych specjalistów w Polsce w najważniejszych dziedzinach prawa podatkowego.

Enodo
12.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #10. Odbiór faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule z cyklu: „Wdrażaj KSeF z Enodo” opisaliśmy zagadnienia związane z wystawianiem faktury w KSeF. Dzisiaj spojrzymy na tę kwestię z perspektywy drugiej strony transakcji – nabywcy i analizujemy najważniejsze aspekty związane z odbiorem faktury w KSeF.

Enodo
05.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #9. Wystawianie faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule pisaliśmy o korektach zmniejszających VAT. Dzisiaj przedstawimy najważniejsze kwestie związane z wystawianiem faktur, takie jak data dokumentu, jego wizualizacja oraz wprowadzenie kodu QR weryfikującego e-faktury. Odpowiemy również na pytanie, czy warto uzupełniać wszystkie fakultatywne pola struktury logicznej faktury.

Enodo
07.11.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #5. Ustawa o obowiązkowym KSeF – jakie zmiany weszły już w życie?

Rewolucyjne przepisy ustawy o VAT[1] wprowadzające obowiązkowy KSeF wejdą w życie od 1 lipca 2024 r. Warto jednak zwrócić uwagę, że pewne mniejsze zmiany zaczęły obowiązywać już 1 września 2023. Przyjrzymy się im w ramach tej części naszego cyklu „Wdrażaj KSeF z ENODO”.

Enodo
08.03.2023

Korekta cen transferowych nie zawsze poza VAT (cz. 2)

W poprzednim artykule sygnalizowaliśmy niejednolite stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych na gruncie VAT, wynikających z płatności wyrównawczych pomiędzy podmiotami powiązanymi, dostosowujących poziom rentowności do poziomu rynkowego. Źródłem problemu są niejasne przesłanki opodatkowania takich płatności. Dzisiaj przedstawiamy kolejne rozstrzygnięcie dotyczące korekty dochodowości – odmienne jednak od tego, które opisywaliśmy tydzień temu.

Enodo
09.01.2023

KSeF 2024: czas na analizę merytoryczną schemy nowej faktury!

1 grudnia 2022 r. został opublikowany projekt ustawy wprowadzającej obligatoryjny Krajowy System e-Faktur (KSeF) z dniem 1 stycznia 2024 r. (o publikacji projektu ustawy pisaliśmy już tutaj i tutaj). Od 1 stycznia 2022 r. KSeF funkcjonuje już jako opcja fakultatywna, umożliwiająca podatnikom testowanie nowego rozwiązania. Nowa formuła z jednej strony polega na łączeniu się z centralną bazą MF za pomocą interfejsowego oprogramowania, co w praktyce będzie wiązało się z koniecznością integracji używanego systemu księgowego z KSeF. Z drugiej zaś strony wprowadzony zostaje nowy format faktury (ustrukturyzowanej).

Enodo
01.12.2022

KSeF 2024: uwaga na sankcje!

Na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego został opublikowany projekt ustawy dotyczący obligatoryjnego korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Rozpoczynamy cykl artykułów, w których szczegółowo omówimy kwestie wynikające z projektu. Na ten moment chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na sankcje związane z niewdrożeniem lub nieprawidłowym korzystaniem z KSeF przez podatników VAT.

Enodo
18.11.2022

MF uwzględniło nasze postulaty w Objaśnieniach podatkowych dotyczących grup VAT

Ministerstwo Finansów opublikowało długo oczekiwane Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT. Projekt tego dokumentu nie rozwiązywał ówczesnych problemów, a na dodatek przyniósł kolejne wątpliwości (częściowo pisaliśmy o nich tutaj). Wydanie finalnej wersji Objaśnień zostało poprzedzone konsultacjami podatkowymi, w których wzięliśmy udział. Z satysfakcją informujemy, że wiele ze zgłoszonych przez nas w tej procedurze uwag zostało uwzględnionych. W artykule omawiamy najważniejsze z nich.

Enodo
14.11.2022

Rozliczenia w ramach konsorcjum nie podlegają opodatkowaniu VAT

Jak sygnalizowaliśmy w naszym poprzednim artykule [link], stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych wynikających z przepływów finansowych pomiędzy konsorcjantami, w związku z realizacją wspólnego przedsięwzięcia, jest niejednolite. Dzisiaj przestawiamy rozstrzygnięcie odmienne od tego, które opisywaliśmy tydzień temu, mimo że podjęte na gruncie zbliżonych okoliczności faktycznych.

Enodo
19.10.2022

Czy uchwała NSA rozwiąże problemy interpretacyjne dotyczące stosowania przepisów zawieszających terminy przewidziane w art. 15zzr ustawy covidowej?

W jednym z niedawnych wpisów na naszym blogu poruszaliśmy kwestię możliwego zawieszenia biegu terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych wskutek zastosowania art. 15zzr ustawy covidowej. Okazuje się, że to zagadnienie może doczekać się rozstrzygnięcia na poziomie poszerzonego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Enodo
20.06.2022

Związek usługi budowlanej z nieruchomością a miejsce opodatkowania VAT

W naszym ostatnim artykule zasygnalizowaliśmy trudności związane z ustaleniem miejsca świadczenia usług. Dzisiaj przedstawiamy praktyczne wskazówki pomocne w ustaleniu związku usługi z nieruchomością, a w konsekwencji miejsca opodatkowania VAT.

Enodo
14.04.2022

TSUE: korzystna interpretacja pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla potrzeb VAT

Wydane kilka dni temu orzeczenie TSUE[1] może być bardzo ważne dla praktyki podatkowej w zakresie VAT w Polsce. Dotyczyło ono bowiem wysoce spornej kwestii: jak należy właściwie interpretować dla potrzeb VAT pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Enodo
04.02.2022

Ulepszania Polskiego Ładu ciąg dalszy. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o PIT

Uchwalona 27 stycznia br. nowelizacja[1] przewiduje m.in. wdrożenie mechanizmu zaniechania poboru zaliczek w podatku dochodowym od osób fizycznych znanego już z budzącego wiele kontrowersji rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r.  Czy ustawa ostatecznie zniweluje wątpliwości powstające u płatników rozliczających wynagrodzenia swoich pracowników?

Enodo
29.12.2021

Interpretacja ogólna MF: zwolnienie jest, ale nie wiadomo kto może z niego skorzystać

Minister Finansów potwierdził[1], że przewidziane w ustawie o CIT zwolnienie z opodatkowania dywidendy otrzymywanej przez spółki (tzw. parent-subsidiary) może być stosowane także do dywidend wypłacanych przez spółki jawne i komandytowe. Niestety nadal pozostają wątpliwości co do tego, w jaki sposób ustalić grono podatników uprawnionych do zwolnienia.

Enodo
23.11.2021

Onkoodpowiedzialni: listopad pod znakiem problemów zdrowotnych mężczyzn

Kolejna odsłona akcji #ONKOODPOWIEDZIALNI, którą dumnie wspieramy jako partnerzy tego przedsięwzięcia, poświęcona jest profilaktyce, diagnostyce i leczeniu raka gruczołu krokowego i raka jąder. 

Enodo
21.10.2021

Ceny transferowe a COVID-19: co dalej z APA?

W poprzednim artykule przedstawiliśmy Rekomendacje FCT w zakresie alokacji strat oraz kosztów nadzwyczajnych, a także traktowania wsparcia antykryzysowego. Kolejnym istotnym tematem, z którym muszą zmierzyć się polscy podatnicy, jest kwestia aktualności uprzednich porozumień cenowych (APA) w czasach pandemii COVID-19. W niniejszym artykule przedstawiamy główne wnioski dotyczące tego tematu wynikające z prac Forum Cen Transferowych, działającego przy Ministerstwie Finansów.

Enodo
24.09.2021

Kolejne zmiany w przepisach o cenach transferowych – projekt ustawy w Sejmie!

Polski Ład to wciąż gorący temat, również w obszarze cen transferowych! Ostatnio w dwóch artykułach na naszej stronie internetowej opisywaliśmy pozytywne i negatywne dla polskich podatników propozycje zmian w przepisach dotyczących cen transferowych. Artykuły te były oparte o projekt zmian w przepisach o cenach transferowych, który trafiły do prekonsultacji. Dzisiaj wiemy już jak wygląd projekt przepisów, który trafił do Sejmu.

Enodo
27.05.2021

Webinarium: VAT a kary umowne i odszkodowania w branży budowlanej

Serdecznie zapraszamy na bezpłatne szkolenie poświęcone tematyce opodatkowania VAT-em kar umownych i odszkodowań w branży budowlanej. Z naszych obserwacji wynika, że zagadnienie to budzi wiele wątpliwości i praktycznych problemów, dlatego w trakcie spotkania omówimy nie tylko aspekty prawne, ale przede wszystkim skoncentrujemy się praktycznych przypadkach.

Enodo
04.05.2021

Komu opłaca się pozostanie w spółce komandytowej – cz. 2

Objęcie spółki komandytowej opodatkowaniem CIT spowodowało ożywiony ruch na rynku restrukturyzacji spółek komandytowych (o zmianach pisaliśmy w I cz. artykułu). Wielu wspólników z obawy przed podwójnym opodatkowaniem zysków wypracowanych przez spółkę, stara się zrestrukturyzować swoją działalność. Są jednak i tacy, dla których optymalnym rozwiązaniem może okazać się kontynuacja działalności w dotychczasowej formie.

Enodo
08.04.2021

Webinarium: STRATEGIA PODATKOWA 2021. Jak się przygotować?

Serdecznie zapraszamy na webinarium poświęcone sporządzaniu i publikowaniu informacji o realizowanej strategii podatkowej. Przepisy, które weszły w życie 1 stycznia br. nałożyły na dużych podatników obowiązek raportowania, i to już za ubiegły, tj. 2020 rok.

Enodo
25.02.2021

Ceny transferowe, cz. 2 – rozliczenia za 2021 r.

W poprzednim artykule wskazaliśmy na co zwrócić uwagę w kontekście rozliczeń z podmiotami powiązanymi, dotyczących ubiegłego roku. W tej części przybliżamy najważniejsze zmiany w przepisach z zakresu cen transferowych, które weszły w życie w styczniu 2021 r.

Enodo
03.11.2020

Konfiskata prewencyjna: udowodnij własną „niewinność”

Jak wynika z pierwszej części artykułu o konfiskacie prewencyjnej, planowane rozwiązanie z jednej strony wpisuje się w pewien trend zmian w przepisach karnych i karno-skarbowych, stanowiąc niejako domknięcie systemu konfiskaty. Z drugiej strony, ten nowy instrument mający  przeciwdziałać ukrywaniu majątku pochodzącego z przestępstwa, może zawierać rozwiązania, które będą trudne do pogodzenia z podstawowymi zasadami praworządności oraz standardami ochrony podstawowych praw i wolności konstytucyjnych jednostki.

Enodo
23.10.2020

SLIM VAT: nowe zasady ujmowania faktur korygujących

Jednym z rozwiązań upraszczających rozliczenia VAT w projekcie SLIM VAT[1] jest zmiana zasad ujmowania faktur korygujących zmniejszających oraz wprowadzenie do ustawy zasad ujmowania korekt zwiększających.

Enodo