W ustawie o podatku akcyzowym ustawodawca przewidział preferencyjną stawkę akcyzy dla samochodów osobowych o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym. W porównaniu do klasycznych pojazdów wyposażonych wyłącznie w silnik spalinowy stawka akcyzy dla tego typu pojazdów jest aż o połowę niższa.

Ewolucja w podejściu organów podatkowych

Początkowo fiskus przyjmował stanowisko podatników uznając, że większość dostępnych na rynku pojazdów hybrydowych (tzw. miękkich hybryd) spełnia warunki do obniżonej akcyzy. Od pewnego czasu stanowisko fiskusa w tym zakresie uległo jednak istotnemu zaostrzeniu.

Organy podatkowe zaczęły twierdzić, że do zastosowania obniżonej stawki akcyzy dla samochodów hybrydowych konieczne jest udowodnienie przez podatnika, że pojazd ma możliwość samodzielnego poruszenia się nie tylko na silniku spalinowym, ale także wyłącznie na silniku elektrycznym. Tymczasem w większości pojazdów typu mild hybrid celem silnika elektrycznego zwykle jest wyłącznie wsparcie napędu, a nie wykorzystywanie go jako samodzielnej jednostki napędowej. Organy podatkowe zaostrzenie swojego stanowiska argumentowały zmianą wyjaśnień w sprawie klasyfikacji pojazdów hybrydowych w Nomenklaturze Scalonej (CN), opublikowanych w efekcie wydania opinii klasyfikacyjnej przez Komitet Systemu Zharmonizowanego. Wyjaśnienia te wskazują, że aby uznać pojazd za hybrydowy samochód osobowy, musi on być wyposażony w silnik elektryczny (obok spalinowego), który pozwali na jazdę wyłącznie z użyciem napędu elektrycznego.

Zmiana stanowiska przez fiskusa doprowadziła do licznych sporów z podatnikami, którzy byli wzywani do uiszczenia dwukrotnie większej kwoty akcyzy od tzw. miękkich hybryd.

Korzystny dla podatników wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (WSA) w wyroku z 14 sierpnia br. (sygn. III SA/Wa 1147/24) rozpatrzył pierwszy taki spór na korzyść podatników. W uzasadnieniu ustnym tego orzeczenia wskazano, że pojęcie pojazdu hybrydowego o napędzie spalinowo-elektrycznym nie zostało zdefiniowane w ustawie akcyzowej, dlatego należy odwołać się do literalnego brzmienia poszczególnych elementów tworzących przepis przewidujący obniżoną stawkę akcyzy (art. 105 ustawy o podatku akcyzowym). Zdaniem WSA treść tego przepisu wskazuje, że dla zastosowania obniżonej stawki akcyzy wystarczające jest wykazanie, że moc generowana przez silnik elektryczny w pojeździe jest przenoszona bezpośrednio na układ napędowy auta. WSA zastrzegł przy tym, że z literalnego brzmienia przepisu nie wynika, aby dla zastosowania obniżonej stawki akcyzy znaczenie miała moc silnika elektrycznego w pojeździe hybrydowym.

Orzeczenie zasługuje na aprobatę, ponieważ stanowisko fiskusa jest nie tylko sprzeczne z literalnym brzmieniem przepisów ustawy o podatku akcyzowym przewidujących obniżoną stawkę akcyzy dla pojazdów hybrydowych, ale w sposób nieuprawniony opiera się na zasadach klasyfikacji tych pojazdów w Nomenklaturze Scalonej w sytuacji, gdy brak jest do tego podstaw na gruncie art. 105 ustawy akcyzowej. 

Komentowany wyrok WSA jest nieprawomocny i należy spodziewać się, że zostanie przez organ interpretacyjny zaskarżony do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Dla podatników istotna będzie również treść pisemnego uzasadnienia tego orzeczenia, która może wyznaczyć kierunek rozstrzygnięć sądów administracyjnych w analogicznych sprawach innych podatników.

Bartosz Tomczak, doradca podatkowy, Senior Analyst w ENODO Advisors