W kwietniowym wydaniu Podatkowego SOS zwracaliśmy uwagę na poważny problem – instrumentalne wszczynanie postępowań karnych skarbowych przez organy podatkowe wyłącznie po to, by zawiesić bieg przedawnienia. Od lat w ENODO alarmujemy, że ta praktyka – choć często ukrywana za fasadą „przepisów” – szkodzi podatnikom i podważa zaufanie do demokratycznego państwa prawa. Potwierdził to wyrok sądu administracyjnego, w którym reprezentowaliśmy podatnika, który po latach sporu doczekał się sprawiedliwości.

Sąd administracyjny po ponad pięciu latach sporu uchylił decyzje organów obu instancji i umorzył postępowanie podatkowe. Sąd uznał, że przepisy o wszczęciu postępowania karnego skarbowego zostały wykorzystane wyłącznie po to, aby zawiesić bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Ta sprawa pokazuje, jak zmienia się wrażliwość sądów administracyjnych na ten proceder. Jeszcze kilka lat temu sądy często odmawiały badania takich spraw, uznając, że to pozostaje poza ich kognicją. Dziś sytuacja wygląda inaczej nie tylko za sprawą uchwały I FPS 1/21, ale również obserwowanej pogłębionej analizie przedmiotowego zagadnienia.

Co to oznacza dla podatników?

  • Sądy administracyjne coraz odważniej kontrolują działania organów podatkowych, również w kontekście instrumentalnego wszczynania postępowań.
  • Jeśli znalazłeś się w sytuacji, gdy wszczęto wobec Ciebie postępowanie karne skarbowe „na wszelki wypadek”, by zawiesić bieg terminu przedawnienia – masz prawo do ochrony.
  • Praktyka ta, choć nadal stosowana, może być skutecznie kwestionowana – a sądy coraz częściej uchylają decyzje wydane na tej podstawie, a nawet wydają rozstrzygnięcia całkowicie kończące spór z fiskusem na tle zobowiązania za dany okres.

Od lat w ENODO mówimy wprost – instrumentalne wszczynanie postępowań karnych skarbowych to nadużycie prawa, które powinno być wyeliminowane poprzez ingerencję ustawodawcy. Dopóki tak się nie stanie podatnicy powinni wiedzieć, jak się przed nim bronić.

Profesjonalne wsparcie ENODO

Jeśli potrzebujesz wsparcia w tego typu sprawie, skontaktuj się z nami – mamy bogate doświadczenie w tym zakresie i jesteśmy po Twojej stronie.

Andrzej Wapowski, radca prawny, Manager w ENODO Advisors

Bartłomiej Bieniek, adwokat, doradca podatkowy, Associate w ENODO Advisors