Egzekucja należności podatkowych to jedno z najbardziej stresujących doświadczeń, jakie mogą spotkać podatnika w kontakcie z administracją skarbową. Warto jednak pamiętać, że nawet w takim postępowaniu istnieją mechanizmy ochrony praw zobowiązanego.

Celem postępowania egzekucyjnego jest przymusowe doprowadzenie zobowiązanego (podatnika) do wykonania ciążącego na nim obowiązku, stwierdzonego określonym dokumentem – tytułem wykonawczym. Dokument ten powinien precyzyjnie wskazywać zarówno zobowiązanego, jak i wierzyciela oraz zakres obowiązku.

W przypadku należności podatkowych zarówno wierzycielem, jak i organem egzekucyjnym jest naczelnik urzędu skarbowego.

Z czego może być prowadzona egzekucja?

Egzekucja należności pieniężnych może obejmować różne składniki majątkowe zobowiązanego, m.in.:

  • środki pieniężne,
  • ruchomości i nieruchomości,
  • wynagrodzenie za pracę,
  • wierzytelności z rachunków bankowych,
  • wierzytelności wobec kontrahentów,
  • prawa autorskie i pokrewne,
  • udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Prawa zobowiązanego w toku egzekucji

W toku postępowania egzekucyjnego organ egzekucyjny podejmuje czynności zmierzające do wyegzekwowania należności, np. zajęcie konta bankowego czy wynagrodzenia za pracę.

Zobowiązany ma prawo zakwestionować zarówno samą egzekucję, jak i poszczególne czynności egzekucyjne. Może również zaskarżyć wystawiony tytuł wykonawczy. Główne środki zaskarżenia to zarzuty oraz skarga na czynności egzekucyjne.

Zasada proporcjonalności i możliwe wsparcie

Czynności egzekucyjne powinny być adekwatne do celu – czyli realizacji obowiązku – i spośród dostępnych środków organ powinien wybierać te najmniej uciążliwe dla zobowiązanego.

Jeśli postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec Ciebie lub reprezentowanej przez Ciebie firmy budzi wątpliwości co do skali, zasadności lub sposobu działania organu – nie jesteś bezbronny. Warto w takiej sytuacji skonsultować się z doświadczonym doradcą.

Zapraszamy do kontaktu – pomożemy Ci zadbać o ochronę Twoich praw i interesów.


Andrzej Wapowski, radca prawny, Manager w ENODO Advisors.

Bartłomiej Bieniek, adwokat, doradca podatkowy, Associate w ENODO Advisors.