
Nowa danina została wprowadzona w art. 24ca ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych[1]. Nie należy jej mylić z globalnym podatkiem minimalnym, nad którym aktualnie trwają prace. Pierwszą i najważniejszą kwestią, która może budzić najwięcej wątpliwości, jest identyfikacja podmiotów, na których będą ciążyć nowe obowiązki. Nie będą one dotyczyć wszystkich podatników CIT, a jedynie spółek oraz podatkowych grup kapitałowych, które będą spełniać określone warunki. Wobec tego poza zakresem nowych regulacji pozostanie szereg podmiotów takich jak fundacje, stowarzyszenia, spółdzielnie, ale również np. spółki jawne, które nie będą podatnikami CIT.
Warunek dotyczący osiągania określonego poziomu dochodu lub straty
Poza warunkiem podmiotowym, wprowadzono również warunki o charakterze przedmiotowym, które będą odnosić się do osiąganego przez podatnika dochodu lub straty. Zgodnie z ustawową regulacją, spółki oraz podatkowe grupy kapitałowe będą podlegać opodatkowaniu w przypadku:
- poniesienia straty ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych albo
- osiągnięcia udziału dochodów w danym roku podatkowym ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 2%.
Na potrzeby ustalenia obowiązków w podatku minimalnym konieczne jest zatem uwzględnienie dochodu lub straty, osiągniętych wyłącznie ze źródła przychodu innych niż z zysków kapitałowych. Nie są to jednak podstawowe dane, które wskazuje się w rozliczeniu rocznym. W celu weryfikacji spełnienia ww. warunków niezbędne jest przeprowadzenie dodatkowej kalkulacji, która uwzględnia wyłączenie konkretnych rodzajów kosztów ponoszonych przez podatników, ale również niektórych przychodów. Dopiero po dokonaniu takiej kalkulacji możliwe będzie jednoznaczne stwierdzenie, czy podatnik (spółka lub podatkowa grupa kapitałowa) będzie zobowiązany do rozliczenia podatku.
Kalkulacja dochodu na potrzeby podatku minimalnego
W kalkulacji dochodu (straty) obliczonego na potrzeby krajowego podatku minimalnego, nie uwzględnia się między innymi:
- kosztów nabycia, wytworzenia lub ulepszenia środków trwałych – zwracamy uwagę, iż w ramach tego punktu nie uwzględniono odpisów z tytułu wartości niematerialnych i prawnych;
- przychodów oraz kosztów z transakcji regulowanych;
- kosztów leasingu;
- przychodów i kosztów faktoringu;
- wzrostu kosztów uzyskania przychodów z tytułu zakupu energii elektrycznej, cieplnej lub gazu przewodowego;
- kosztów wybranych podatków;
- zaliczonych odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów kwoty podatku akcyzowego zawartego w cenie wyrobów akcyzowych kupowanych i sprzedanych przez podatnika dokonującego obrotu tymi wyrobami;
- 20% kosztów pracowniczych.
Dopiero skalkulowana zgodnie z przedstawionymi powyżej wytycznymi kwota pozwoli określić, czy został spełniony wskazany próg dochodowości.
Jakie kroki powinni podjąć podatnicy?
Aby stwierdzić, czy podatnik podlega nowym obowiązkom należy podjąć szereg czynności analitycznych, ponieważ ustawa o CIT odmiennie definiuje pojęcie dochodu na potrzeby podatku minimalnego, poprzez wprowadzenie szeregu odliczeń.
Warto zaznaczyć, że firmy objęte podatkiem minimalnym powinny dokładnie przeanalizować swoją sytuację, ponieważ istnieją różne mechanizmy, które mogą sprawić, że nie będzie konieczności jego zapłaty.
Wybrane zagadnienia związane z nowymi obowiązkami zostaną poruszone w kolejnych wpisach na naszej stronie internetowej, a więcej o krajowym minimalnym podatku CIT powiemy już 10 października br. o godz. 10:00 podczas bezpłatnego webinarium. Zachęcamy do zapoznania się z agendą szkolenia oraz do bezpłatnej rejestracji.
Izabela Ścierska-Kulma, Dyrektor, ENODO Advisors.
Piotr Herman, Senior Associate, ENODO Advisors.
Powyższy artykuł nie stanowi kompleksowego omówienia analizowanej tematyki i nie może być uznany za poradę prawną.
[1] Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 z późn. zm.; dalej: Ustawa o CIT).