Dłużej, a jednak krócej

Począwszy od roku podatkowego 2022 ustawodawca wprowadził zmianę terminów na realizację obowiązków z zakresu cen transferowych.  Dla lat podatkowych rozpoczętych po 31 grudnia 2021 roku podatnicy realizujący transakcje kontrolowane (przekraczające progi ustawowe) z podmiotami powiązanymi (lub bezpośrednie transakcje z podmiotami z tzw. rajów podatkowych) są zobowiązani do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych do końca 10 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego oraz złożenia formularza TPR do 11 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.

Dodatkowo formularz TPR ulegnie zmianie (liczmy na publikację formularza interaktywnego przez MF szybciej niż w poprzednich latach) i będzie zawierał również oświadczenie zarządu o posiadaniu lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz stosowania warunków rynkowych.

Zmiana terminów na wypełnienie obowiązków TP była zapowiadana jako przedłużenie obowiązujących terminów. Dla przypomnienia, ustawowy termin na realizację obowiązków z zakresu cen transferowych za rok podatkowy 2021 wynosił 9 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego. Jednak od początku pandemii Covid-19 podatnicy korzystają z wydłużonych terminów na realizację obowiązków TP. Termin na wypełnienie obowiązków z zakresu cen transferowych, który obowiązywał większość podatników wynosił 12 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego.

Czy przez podatników przyzwyczajonych przez ostatnie lata do 12-miesięcznego terminu na wywiązanie się z obowiązków z zakresu cen transferowych nowe terminy sporządzenia lokalnych dokumentacji cen transferowych oraz złożenia formularza TPR będę traktowane jako przedłużenie?

W praktyce na wypełnienie obowiązków TP za rok podatkowy 2022 podatnicy będę mieli znacznie mniej czasu niż w przypadku roku 2021. Warto mieć to na uwadze planując rozpoczęcie prac nad określeniem obowiązków z zakresu cen transferowych.

Należy wspomnieć, że z MF płyną informacje, że przedłużenie terminów na wypełnienie obowiązków z zakresu cen transferowych za rok podatkowy 2022 jest obecnie analizowane. W tej chwili nie ma jednak pewności, że terminy te zostaną przedłużone.

Nie wszyscy mogą liczyć na przedłużenie terminu

W momencie, gdy większość podatników może już myśleć nad terminami wypełnienia obowiązków TP za rok obrotowy 2022, niektórzy wciąż borykają się z ustaleniem terminu za 2021 r. Chodzi o te podmioty, których rok podatkowy nie jest identyczny z rokiem obrotowym i zakończył się pomiędzy  kwietniem a listopadem 2022 r.

Jak już wcześniej wspomniano, podatnicy, których rok podatkowy jest identyczny z kalendarzowym mogli liczyć na wydłużenie terminów na wywiązania się z obowiązków TP za rok 2021 o 3 miesiące (tj. do końca grudnia 2022 roku). Tym samym przedłużeniem (o 3 miesiące) objęci zostali również podatnicy, dla których pierwotny termin realizacji obowiązków z zakresu cen transferowych wypadał w terminie do końca grudnia 2022. W głównej mierze dotyczy to podatników, którzy zakończyli rok podatkowy w okresie od stycznia do marca 2022 roku.

Co jednak z podatnikami, dla których pierwotny termin realizacji obowiązków TP wypada po 31 grudnia 2022, czyli w głównej mierze podatników, którzy rok podatkowy zakończyli po 31 marca 2022 roku? Na tę chwilę MF nie przewidziało dla nich możliwości skorzystania z przedłużenia terminów na wypełnienie obowiązków z zakresu cen transferowych.

W tym momencie przypomnieć może się chaos jaki napotkali w zeszłym roku podatnicy, których rok podatkowy nie jest identyczny z rokiem obrotowym. Pierwotnie MF zapomniało o nich, przedłużając terminy na wypełnienie obowiązków TP za rok podatkowy 2021, by następnie w ramach kolejnej wersji tarczy antycovidowej przedłużyć terminy na realizację obowiązków z zakresu cen transferowych za rok podatkowy 2021 również dla podatników, których rok podatkowy nie jest identyczny z rokiem kalendarzowym. Czynnikiem, który w zeszłym roku wywołał zamieszanie było wprowadzenie przedłużenia terminów w momencie, w których dla części podatników minął już pierwotny termin na złożenie oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji oraz formularza TPR.

W tym roku nic nie wskazuje, aby takie przedłużenie terminów na wypełnienie obowiązków TP dla podatników, których rok podatkowy zakończył się w okresie od kwietnia do listopada 2022 roku było planowane.

Doprowadza to do takich absurdalnych sytuacji, w których podatnik kończący rok podatkowy 30 kwietnia 2022 roku musiał złożyć oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji oraz formularz TPR w terminie do 31 stycznia 2023 roku, a podatnik, który rok podatkowy zakończył 31 marca 2022 roku ma na to jeszcze czas do końca marca 2023 roku.

Niby łatwiej, ale czy na pewno?

Warto pamiętać, że terminy na przygotowanie lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz złożenie formularza TPR mogą nie być jedynymi, które obowiązują podatników.

Część podatników będzie również zmuszona zmierzyć się z ustaleniem obowiązku sporządzenia informacji ORD-U. ORD-U stanowi informację o umowach zawartych z nierezydentami, którą należy złożyć w terminie 3 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego.

Zgodnie z wprowadzonymi 1 stycznia 2022 roku zmianami przepisów, podatnicy zobowiązani do złożenia formularza TPR (pod warunkiem braku dokonywania bezpośrednich transakcji z podmiotami z tzw. rajów podatkowych) mogą skorzystać ze zwolnienia z obowiązku przygotowania informacji ORD-U.

Czy jednak, aby skorzystać ze zwolnienia z obowiązku sporządzenia informacji ORD-U wystarczy posiadać wiedzę, że podatnik realizował w danym roku podatkowym transakcje kontrolowane z podmiotami powiązanymi przekraczające progi ustawowe (i jednocześnie nie zawierał bezpośrednich transakcji z podmiotami z tzw. rajów podatkowych)?

Ze względu na sposób agregacji transakcji jednorodnych, w ramach których dla części kontrahentów można zastosować zwolnienie z obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych dla tzw. transakcji krajowych (art. 11n Updop), odpowiedź nie musi być wcale tak oczywista jak się wydaje. Okazać może się bowiem, że bez poznania wyników podatkowych (swoich oraz krajowych kontrahentów) za dany rok, określenie obowiązku złożenia formularza TPR jest niemożliwe. A tym samym do końca 3 miesiąca po roku podatkowym podatnik nie będzie mógł ustalić możliwości skorzystania ze zwolnienia z obowiązku przygotowania informacji ORD-U.

Przykładowo, podatnik realizujący usługową transakcję jednorodną z dwoma krajowymi kontrahentami o łącznej wartości w ciągu roku podatkowego wynoszącej 3 mln PLN nie może być pewien, że będzie zobowiązany do złożenia formularza TPR. W sytuacji, w której podatnik oraz jeden z kontrahentów wykażą zysk podatkowy za analizowany rok, a w tym samym roku podatkowym drugi z kontrahentów poniesie stratę podatkową kluczowe znaczenie będzie mieć wartość transakcji realizowanej z każdym z kontrahentów osobno. Jeżeli wartość transakcji osobno z każdym z kontrahentów nie przekroczy ustawowych progów, np. jeżeli wartość transakcji osobno z każdym z kontrahentów wyniesie 1,5 mln PLN podatnik nie będzie zobowiązany do złożenia formularza TPR (ze względu na osobne raportowanie części transakcji, dla której można skorzystać ze zwolnienia oraz pozostałej części).

Dla wielu podatników poznanie wyników podatkowych (swoich i kontrahentów) przed terminem złożenia informacji ORD-U może okazać się niemożliwie, szczególnie biorąc pod uwagę, że MF pracuje nad przedłużeniem terminów złożenia CIT-8.

Warto dodać, że pomysł zrównania terminu na złożenie formularza TPR oraz informacji ORD-U był rozważany przez MF przy okazji prac nad zmianą przepisów o tzw. pośrednich transakcjach rajowych. Pomysł ten jednak ucichł po uchyleniu przepisów o tzw. pośrednich transakcjach rajowych.

Jakub Beym, Manager w ENODO Advisors.