05.07.2019 Prosta Spółka Akcyjna sposobem na polskiego jednorożca?

W czwartek 13 czerwca 2019 r. Sejm przegłosował nowelizację Kodeksu Spółek Handlowych, na mocy której od 1 marca 2020 r. do obrotu prawnego wejdzie nowy typ spółki kapitałowej - długo oczekiwana Prosta Spółka Akcyjna („PSA”). PSA ma być odpowiedzią na postulaty środowisk startupowych, które wskazywały szereg problemów ograniczających ich rozwój, m.in. trudności w rozpoczynaniu działalności gospodarczej, pozyskiwaniu kapitału, czy z likwidacją spółki w przypadku niepowodzenia. To środowisko wskazywało, że do stworzenia „polskiego jednorożca” (młodej, innowacyjnej działalności o wartości powyżej 1 mld USD) potrzebny jest wehikuł prawny, który będzie bardziej dostosowany do modelu działania i inwestowania w nowatorskie pomysły (por. Polskie startupy. Raport 2018, Fundacja Startup Poland, Warszawa 2018).

Enodo

Puszka Pandory czy nowatorskie rozwiązanie: Co kryje w sobie PSA?

Do rewolucyjnych na tle Kodeksu Spółek Handlowych rozwiązań, wprowadzanych przez PSA należy miedzy innymi zniesienie barier finansowych rozpoczęcia działalności. PSA nie posiada klasycznego kapitału zakładowego, który został zastąpiony przez kapitał akcyjny, wynoszący nawet 1 PLN. Podobnie jak w przypadku spółek osobowych, wkładem, poza środkami finansowymi lub niefinansowymi, może być świadczenie usług lub pracy przez akcjonariusza na rzecz PSA. Dywidenda będzie mogła być wypłacana na rzecz akcjonariuszy, ale pod warunkiem, że wypłata ta nie doprowadzi do utraty przez PSA zdolności do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych w terminie sześciu miesięcy od dnia jej dokonania.

Podobnie jak w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, PSA będzie mogła rozpocząć swoją działalność poprzez zawarcie umowy spółki u notariusza lub przy użyciu formularza internetowego (sama rejestracja w tym przypadku ma zająć 24h). PSA będzie mogła uzyskiwać środki na swoje działanie poprzez emisję kolejnych akcji, niemających wartości nominalnej. Akcje mogą być uprzywilejowane co do prawa głosu, dywidendy, ale mogą być także pozbawione prawa głosu. Co ważne, nie obowiązują znane z przepisów o spółce akcyjnej limity w ich uprzywilejowaniu. Wprowadzono też bardzo ciekawe rozwiązanie, które umożliwia uprzywilejowanie akcji założycielskich - każda kolejna emisja nowych akcji nie może naruszać określonego minimalnego stosunku liczby głosów przypadających na „akcje założycielskie” w stosunku do ogólnej liczby głosów przypadających na wszystkie akcje spółki. W przypadku emisji nowych akcji, mogących naruszyć ten stosunek, liczba głosów z akcji założycielskich ulega odpowiedniemu zwiększeniu. Znacząco wpływa to na ochronę interesu pomysłodawcy - założyciela przed rozwodnieniem jego prawa głosu. Tak duża swoboda kształtowania relacji w ramach spółki, w tym szeroki katalog przywilejów jakie można nadać akcjom pozwoli na właściwe uregulowanie relacji pomiędzy poszczególnymi kategoriami akcjonariuszy.

PSA dopuszcza zarówno klasyczny model zarządzania spółką (tj. zarząd lub zarząd i rada nadzorcza), jak również wprowadza możliwość ustanowienia tzw. Rady Dyrektorów, która skupi w swoich rękach zarówno zadania i kompetencje zarządcze, jak i nadzorcze. Podobnie jak w przypadku pozostałych spółek kapitałowych, akcjonariusze nie będą odpowiadać za zobowiązania PSA – jeśli egzekucja względem spółki okaże się bezskuteczna, za jej zobowiązania będą odpowiadać solidarnie członkowie zarządu lub rady dyrektorów, na zasadach zbliżonych do zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Akcje w prostej spółce akcyjnej nie będą miały postaci dokumentu, a ich ewidencja będzie musiała być prowadzona przez podmiot upoważniony, którym oprócz instytucji zajmujących się obrotem instrumentami finansowymi ma być notariusz. Ciekawym rozwiązaniem jest prowadzenie rejestru akcjonariuszy w postaci elektronicznej, która może mieć formę rozproszonej i zdecentralizowanej bazy danych. Sformułowanie przepisu wyraźnie wskazuje na możliwość wykorzystania w tym zakresie m.in. technologii takich jak blockchain. Jak zwrócono uwagę w uzasadnieniu do projektu ustawy wprowadzającej PSA, była ona wzorowana m. in. na francuskiej uproszczonej spółki akcyjnej (Société par Actions Simplifiée – SAS), słowackiej prostej spółce akcyjnej (Jednoduchá Spoločnosť na Akcie), czy też niemieckiej haftungsbeschränkte Unternehmensgesellschaf, która funkcjonuje jako podtyp niemieckiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Rozwiązania te stanowiły inspirację dla twórców ram prawnych PSA, jednak nie zostały one przeniesione na polski grunt w całości.


Łyżka dziegciu

Wyżej opisane kwestie nie wyczerpują w całości wszystkich nowych elementów, które niesie za sobą regulacja PSA w Kodeksie Spółek Handlowych. Jednak już teraz należy jednak zauważyć, że zaproponowane rozwiązania są kwestionowane m. in. przez teoretyków prawa handlowego. Wskazują oni na niedostateczną ochronę wierzycieli, wynikającą z braku kapitału zakładowego spółki. Zwracają również uwagę, iż brak granic modyfikacji prawa głosu z akcji akcji może stanowić zagrożenie dla inwestorów – mogą być oni pozbawieni realnego wpływu na działanie PSA. Podkreślany był też brak harmonii wprowadzanych przepisów z resztą prawa spółek handlowych. Przykładowo możliwe będzie wnoszenie wkładu w postaci pracy do spółki, która, bądź co bądź, ma być kapitałowa.

„Mieszane uczucia” to chyba najodpowiedniejsza na tę chwilę próba oceny wpływu PSA na środowisko startupowe w Polsce. Będąc świadomym szeregu zalet i usprawnień, które stanowią dosyć celną propozycję przeciwdziałania głównym czynnikom hamującym  proces zakładania, rozwoju i ekspansji innowacyjnych projektów, przy jednoczesnym, widocznym już teraz spektrum do działań, mogących mieć charakter nadużycia, osobiście nie pokusiłbym się o jednoznaczny komentarz dotyczący PSA. Cieszy jednak chęć do wprowadzania rozwiązań, które w przeregulowanym w polskim otoczeniu prawnym mają ułatwiać prowadzenie biznesu. Mam nadzieję, że o prostej spółce akcyjnej częściej usłyszymy przy prezentacji zawrotnych wyników polskich innowatorów, niż w wieczornych magazynach dziennikarsko – śledczych, opisujących pomysłowość przestępców w białych kołnierzykach.

Maciej Fiedorczuk – Senior Analyst, aplikant adwokacki

Szczepan Ekstowicz - Intern

Pozostałe aktualności

12.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #10. Odbiór faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule z cyklu: „Wdrażaj KSeF z Enodo” opisaliśmy zagadnienia związane z wystawianiem faktury w KSeF. Dzisiaj spojrzymy na tę kwestię z perspektywy drugiej strony transakcji – nabywcy i analizujemy najważniejsze aspekty związane z odbiorem faktury w KSeF.

Enodo
05.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #9. Wystawianie faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule pisaliśmy o korektach zmniejszających VAT. Dzisiaj przedstawimy najważniejsze kwestie związane z wystawianiem faktur, takie jak data dokumentu, jego wizualizacja oraz wprowadzenie kodu QR weryfikującego e-faktury. Odpowiemy również na pytanie, czy warto uzupełniać wszystkie fakultatywne pola struktury logicznej faktury.

Enodo
07.11.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #5. Ustawa o obowiązkowym KSeF – jakie zmiany weszły już w życie?

Rewolucyjne przepisy ustawy o VAT[1] wprowadzające obowiązkowy KSeF wejdą w życie od 1 lipca 2024 r. Warto jednak zwrócić uwagę, że pewne mniejsze zmiany zaczęły obowiązywać już 1 września 2023. Przyjrzymy się im w ramach tej części naszego cyklu „Wdrażaj KSeF z ENODO”.

Enodo
08.03.2023

Korekta cen transferowych nie zawsze poza VAT (cz. 2)

W poprzednim artykule sygnalizowaliśmy niejednolite stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych na gruncie VAT, wynikających z płatności wyrównawczych pomiędzy podmiotami powiązanymi, dostosowujących poziom rentowności do poziomu rynkowego. Źródłem problemu są niejasne przesłanki opodatkowania takich płatności. Dzisiaj przedstawiamy kolejne rozstrzygnięcie dotyczące korekty dochodowości – odmienne jednak od tego, które opisywaliśmy tydzień temu.

Enodo
09.01.2023

KSeF 2024: czas na analizę merytoryczną schemy nowej faktury!

1 grudnia 2022 r. został opublikowany projekt ustawy wprowadzającej obligatoryjny Krajowy System e-Faktur (KSeF) z dniem 1 stycznia 2024 r. (o publikacji projektu ustawy pisaliśmy już tutaj i tutaj). Od 1 stycznia 2022 r. KSeF funkcjonuje już jako opcja fakultatywna, umożliwiająca podatnikom testowanie nowego rozwiązania. Nowa formuła z jednej strony polega na łączeniu się z centralną bazą MF za pomocą interfejsowego oprogramowania, co w praktyce będzie wiązało się z koniecznością integracji używanego systemu księgowego z KSeF. Z drugiej zaś strony wprowadzony zostaje nowy format faktury (ustrukturyzowanej).

Enodo
01.12.2022

KSeF 2024: uwaga na sankcje!

Na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego został opublikowany projekt ustawy dotyczący obligatoryjnego korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Rozpoczynamy cykl artykułów, w których szczegółowo omówimy kwestie wynikające z projektu. Na ten moment chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na sankcje związane z niewdrożeniem lub nieprawidłowym korzystaniem z KSeF przez podatników VAT.

Enodo
18.11.2022

MF uwzględniło nasze postulaty w Objaśnieniach podatkowych dotyczących grup VAT

Ministerstwo Finansów opublikowało długo oczekiwane Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT. Projekt tego dokumentu nie rozwiązywał ówczesnych problemów, a na dodatek przyniósł kolejne wątpliwości (częściowo pisaliśmy o nich tutaj). Wydanie finalnej wersji Objaśnień zostało poprzedzone konsultacjami podatkowymi, w których wzięliśmy udział. Z satysfakcją informujemy, że wiele ze zgłoszonych przez nas w tej procedurze uwag zostało uwzględnionych. W artykule omawiamy najważniejsze z nich.

Enodo
14.11.2022

Rozliczenia w ramach konsorcjum nie podlegają opodatkowaniu VAT

Jak sygnalizowaliśmy w naszym poprzednim artykule [link], stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych wynikających z przepływów finansowych pomiędzy konsorcjantami, w związku z realizacją wspólnego przedsięwzięcia, jest niejednolite. Dzisiaj przestawiamy rozstrzygnięcie odmienne od tego, które opisywaliśmy tydzień temu, mimo że podjęte na gruncie zbliżonych okoliczności faktycznych.

Enodo
19.10.2022

Czy uchwała NSA rozwiąże problemy interpretacyjne dotyczące stosowania przepisów zawieszających terminy przewidziane w art. 15zzr ustawy covidowej?

W jednym z niedawnych wpisów na naszym blogu poruszaliśmy kwestię możliwego zawieszenia biegu terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych wskutek zastosowania art. 15zzr ustawy covidowej. Okazuje się, że to zagadnienie może doczekać się rozstrzygnięcia na poziomie poszerzonego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Enodo
20.06.2022

Związek usługi budowlanej z nieruchomością a miejsce opodatkowania VAT

W naszym ostatnim artykule zasygnalizowaliśmy trudności związane z ustaleniem miejsca świadczenia usług. Dzisiaj przedstawiamy praktyczne wskazówki pomocne w ustaleniu związku usługi z nieruchomością, a w konsekwencji miejsca opodatkowania VAT.

Enodo
14.04.2022

TSUE: korzystna interpretacja pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla potrzeb VAT

Wydane kilka dni temu orzeczenie TSUE[1] może być bardzo ważne dla praktyki podatkowej w zakresie VAT w Polsce. Dotyczyło ono bowiem wysoce spornej kwestii: jak należy właściwie interpretować dla potrzeb VAT pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Enodo
04.02.2022

Ulepszania Polskiego Ładu ciąg dalszy. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o PIT

Uchwalona 27 stycznia br. nowelizacja[1] przewiduje m.in. wdrożenie mechanizmu zaniechania poboru zaliczek w podatku dochodowym od osób fizycznych znanego już z budzącego wiele kontrowersji rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r.  Czy ustawa ostatecznie zniweluje wątpliwości powstające u płatników rozliczających wynagrodzenia swoich pracowników?

Enodo
29.12.2021

Interpretacja ogólna MF: zwolnienie jest, ale nie wiadomo kto może z niego skorzystać

Minister Finansów potwierdził[1], że przewidziane w ustawie o CIT zwolnienie z opodatkowania dywidendy otrzymywanej przez spółki (tzw. parent-subsidiary) może być stosowane także do dywidend wypłacanych przez spółki jawne i komandytowe. Niestety nadal pozostają wątpliwości co do tego, w jaki sposób ustalić grono podatników uprawnionych do zwolnienia.

Enodo
23.11.2021

Onkoodpowiedzialni: listopad pod znakiem problemów zdrowotnych mężczyzn

Kolejna odsłona akcji #ONKOODPOWIEDZIALNI, którą dumnie wspieramy jako partnerzy tego przedsięwzięcia, poświęcona jest profilaktyce, diagnostyce i leczeniu raka gruczołu krokowego i raka jąder. 

Enodo
21.10.2021

Ceny transferowe a COVID-19: co dalej z APA?

W poprzednim artykule przedstawiliśmy Rekomendacje FCT w zakresie alokacji strat oraz kosztów nadzwyczajnych, a także traktowania wsparcia antykryzysowego. Kolejnym istotnym tematem, z którym muszą zmierzyć się polscy podatnicy, jest kwestia aktualności uprzednich porozumień cenowych (APA) w czasach pandemii COVID-19. W niniejszym artykule przedstawiamy główne wnioski dotyczące tego tematu wynikające z prac Forum Cen Transferowych, działającego przy Ministerstwie Finansów.

Enodo
24.09.2021

Kolejne zmiany w przepisach o cenach transferowych – projekt ustawy w Sejmie!

Polski Ład to wciąż gorący temat, również w obszarze cen transferowych! Ostatnio w dwóch artykułach na naszej stronie internetowej opisywaliśmy pozytywne i negatywne dla polskich podatników propozycje zmian w przepisach dotyczących cen transferowych. Artykuły te były oparte o projekt zmian w przepisach o cenach transferowych, który trafiły do prekonsultacji. Dzisiaj wiemy już jak wygląd projekt przepisów, który trafił do Sejmu.

Enodo
27.05.2021

Webinarium: VAT a kary umowne i odszkodowania w branży budowlanej

Serdecznie zapraszamy na bezpłatne szkolenie poświęcone tematyce opodatkowania VAT-em kar umownych i odszkodowań w branży budowlanej. Z naszych obserwacji wynika, że zagadnienie to budzi wiele wątpliwości i praktycznych problemów, dlatego w trakcie spotkania omówimy nie tylko aspekty prawne, ale przede wszystkim skoncentrujemy się praktycznych przypadkach.

Enodo
04.05.2021

Komu opłaca się pozostanie w spółce komandytowej – cz. 2

Objęcie spółki komandytowej opodatkowaniem CIT spowodowało ożywiony ruch na rynku restrukturyzacji spółek komandytowych (o zmianach pisaliśmy w I cz. artykułu). Wielu wspólników z obawy przed podwójnym opodatkowaniem zysków wypracowanych przez spółkę, stara się zrestrukturyzować swoją działalność. Są jednak i tacy, dla których optymalnym rozwiązaniem może okazać się kontynuacja działalności w dotychczasowej formie.

Enodo
08.04.2021

Webinarium: STRATEGIA PODATKOWA 2021. Jak się przygotować?

Serdecznie zapraszamy na webinarium poświęcone sporządzaniu i publikowaniu informacji o realizowanej strategii podatkowej. Przepisy, które weszły w życie 1 stycznia br. nałożyły na dużych podatników obowiązek raportowania, i to już za ubiegły, tj. 2020 rok.

Enodo
25.02.2021

Ceny transferowe, cz. 2 – rozliczenia za 2021 r.

W poprzednim artykule wskazaliśmy na co zwrócić uwagę w kontekście rozliczeń z podmiotami powiązanymi, dotyczących ubiegłego roku. W tej części przybliżamy najważniejsze zmiany w przepisach z zakresu cen transferowych, które weszły w życie w styczniu 2021 r.

Enodo
03.11.2020

Konfiskata prewencyjna: udowodnij własną „niewinność”

Jak wynika z pierwszej części artykułu o konfiskacie prewencyjnej, planowane rozwiązanie z jednej strony wpisuje się w pewien trend zmian w przepisach karnych i karno-skarbowych, stanowiąc niejako domknięcie systemu konfiskaty. Z drugiej strony, ten nowy instrument mający  przeciwdziałać ukrywaniu majątku pochodzącego z przestępstwa, może zawierać rozwiązania, które będą trudne do pogodzenia z podstawowymi zasadami praworządności oraz standardami ochrony podstawowych praw i wolności konstytucyjnych jednostki.

Enodo
23.10.2020

SLIM VAT: nowe zasady ujmowania faktur korygujących

Jednym z rozwiązań upraszczających rozliczenia VAT w projekcie SLIM VAT[1] jest zmiana zasad ujmowania faktur korygujących zmniejszających oraz wprowadzenie do ustawy zasad ujmowania korekt zwiększających.

Enodo