24.07.2024 Twój kontrahent ma siedzibę w „raju podatkowym”? Możesz podlegać obowiązkom dokumentacyjnym w zakresie cen transferowych.

Uchylenie przepisów w zakresie cen transferowych dotyczących tzw. pośrednich transakcji rajowych może dawać podatnikom złudne poczucie, że ceny transferowe dotyczą jedynie transakcji realizowanych z podmiotami powiązanymi. Należy jednak pamiętać o przepisach dotyczących transakcji realizowanych z „podmiotami rajowymi”[1] – zarówno w kontekście identyfikacji transakcji kontrolowanych, jak i transakcji innych niż transakcje kontrolowane.

Enodo

W 2021 roku w art. 11o ust. 1a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych[2] (dalej: Ustawa o CIT) nałożono na podatników obowiązek dokumentowania pośrednich transakcji rajowych. Jeśli transakcji takich nie było, istniała konieczność wykazania, że rzeczywisty właściciel (z ang. beneficial owner) kontrahenta nie ma miejsca zamieszkania, siedziby lub zarządu na terytorium „raju podatkowego”. Przy ustalaniu tych okoliczności podatnicy byli obowiązani do dochowania należytej staranności. By sprostać wymogom nałożonym przez ustawodawcę, podatnicy wysyłali do swoich partnerów biznesowych prośby o przesłanie oświadczeń w sprawie jurysdykcji właściciela rzeczywistego. Chęć zachowania należytej staranności okazała się istotnie czasochłonna, co z kolei rodziło wiele trudności i niezadowolenia wśród podatników.

Przepisy te zostały jednak uchylone w 2022 roku z mocą wsteczną. W konsekwencji nie było konieczności stosowania w praktyce regulacji wprowadzających obowiązek dokumentowania transakcji pośrednich rajowych. Taki stan rzeczy mógł jednak doprowadzić do błędnego przekonania, iż „raje podatkowe” nie stanowią już obszaru zainteresowania organów w kontekście cen transferowych.

Czym jest „raj podatkowy”?

Potoczne sformułowanie „raj podatkowy” oznacza kraj stosujący szkodliwą konkurencję podatkową. Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych[3] wymienia aż 26 takich krajów i terytoriów. Natomiast Unijny wykaz jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych[4] wskazuje na 12 takich jurysdykcji. Tym samym polskie przepisy rozszerzają zakres względem wykazu unijnego. Ma to bezpośrednie przełożenie na podatników, którzy są zobligowani w swoich obowiązkach do uwzględniania obu list.

Obowiązki dokumentacyjne w rajowych transakcjach kontrolowanych

Pomimo uchylenia przepisów związanych z pośrednimi transakcjami rajowymi artykuł 11k ust. 2a Ustawa o CIT wskazuje na obowiązki dokumentacyjne w transakcjach kontrolowanych realizowanych z podmiotami rajowymi. Obowiązkowi dokumentacyjnemu podlegają transakcje rajowe, których wartość przekracza próg:

  • 2 500 000 zł - w przypadku transakcji finansowej,
  • 500 000 zł - w przypadku transakcji innej niż transakcja finansowa.

Oznacza to, że progi dokumentacyjne w tych transakcjach są znacznie bardziej restrykcyjne niż w pozostałych transakcjach kontrolowanych realizowanych z podmiotami powiązanymi (innymi niż podmioty rajowe).

Obowiązki dokumentacyjne w rajowych transakcjach niebędących transakcjami kontrolowanymi

Artykuł 11o Ustawy o CIT obliguje podmioty do dokumentowania również transakcji „innej niż transakcja kontrolowana, z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium, lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, lub zagranicznym zakładem położonym na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową”.

Obowiązki w zakresie cen transferowych mogą dotyczyć również podatników, którzy nie mają bezpośrednich powiązań osobowych lub kapitałowych z podmiotami rajowymi. Sytuacją, w której należy zainteresować się obszarem cen transferowych, może być np. import z Chin przez Hongkong. Z perspektywy podatników, zasadnym jest zatem przeprowadzenie corocznej analizy mającej na celu identyfikację transakcji realizowanych w minionym okresie z podmiotami rajowymi.

Progi dokumentacyjne dla rajowych transakcji innych niż transakcja kontrolowana są identyczne jak w przypadku transakcji kontrolowanych.

Istotnym udogodnieniem z perspektywy podatników zawierających transakcje z niepowiązanymi podmiotami rajowymi, zobligowanych do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, jest przewidziany przez ustawodawcę w art. 11q ust. 3a pkt 2 Ustawy o CIT brak obowiązku sporządzania analizy porównawczej lub analizy zgodności w ramach lokalnej dokumentacji cen transferowych.

Jednakże należy pamiętać, że lokalna dokumentacja cen transferowych przygotowywana przez podatników zawierających transakcje z niepowiązanymi podmiotami rajowymi powinna zawierać uzasadnienie gospodarcze dokumentowanej transakcji. Uzasadnienie to powinno obejmować w szczególności opis spodziewanych korzyści ekonomicznych (w tym również podatkowych).

Czujność wysoce wskazana!

Pomimo retroaktywnego zniesienia obowiązku dokumentowania pośrednich transakcji rajowych, należy mieć na uwadze, że pośród przepisów o cenach transferowych w dalszym ciągu pozostają w mocy regulacje dotyczące transakcji rajowych. Co więcej, czujność podatników powinna być tym większa, gdyż obowiązek dokumentacyjny może powstać zarówno w odniesieniu do rajowych transakcji kontrolowanych, jak również rajowych transakcji niebędących transakcjami kontrolowanymi.

Faktem jest, iż obowiązki dokumentacyjne mogą ciążyć na podatnikach, którzy nie mieli dotychczas styczności z cenami transferowymi oraz nie mieli świadomości o istnieniu wymienionych powyżej przepisów. W zglobalizowanej gospodarce, w której dokonywana jest niezliczona ilość transakcji międzynarodowych, wystąpienie transakcji zrealizowanej przez polskiego podatnika z podmiotem mającym siedzibę w raju podatkowym jest zatem wysoce prawdopodobne.

Zespół cen transferowych Enodo wspiera podatników w weryfikowaniu i dokumentowaniu transakcji rajowych. Profesjonalne wsparcie w zakresie doradztwa podatkowego w obszarze cen transferowych jest niezwykle przydatne w prowadzeniu działalności gospodarczej zgodnie z literą prawa.

 

Wioletta Szkudlarek, Senior Associate w ENODO Advisors.

Dominik Śpiewak, Analyst w ENODO Advisors.

[1] Przez podmioty rajowe rozumieć należy podmioty mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową lub zagraniczny zakład położony na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

[2] Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, Art. 11o ust. 1b (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1800).

[3] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz. U. poz. 600).

[4] Dz. U. UE. C. z 2024 r. poz. 1804.

Pozostałe aktualności

03.10.2024

Korzystny wpływ działalności w podatkowej grupie kapitałowej na krajowy podatek minimalny

Po wprowadzeniu nowych regulacji do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych[1], które nakładają na wielu podatników obowiązek zapłaty tzw. krajowego podatku minimalnego (uregulowanego w art. 24ca ustawo o CIT), na nowo zwrócono uwagę na korzyści, jakie niesie ze sobą podatkowa grupa kapitałowa (dalej: PGK).

Enodo
26.06.2024

Trwają prace nad globalnym podatkiem minimalnym. Co to oznacza dla krajowych i międzynarodowych grup kapitałowych?

Ministerstwo Finansów pracuje nad projektem ustawy, która wdroży w Polsce Dyrektywę[1] dotyczącą tzw. globalnego podatku minimalnego.  Zgodnie z dostępnymi informacjami nowe regulacje będą obowiązywać polskie i międzynarodowe grupy kapitałowe już od 1 stycznia 2025 r. Przepisy mogą jeszcze ulec zmianie, ale nie spodziewamy się, aby te zmiany były bardzo istotne.

Enodo
05.04.2024

Lider i 4 rekomendacje: ENODO Advisors w rankingu firm doradztwa podatkowego

Świętujemy sukces w tegorocznym rankingu firm doradztwa podatkowego Rzeczpospolita! Jesteśmy dumni, że w zespole ENODO Advisors mamy najlepszych specjalistów w Polsce w najważniejszych dziedzinach prawa podatkowego.

Enodo
12.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #10. Odbiór faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule z cyklu: „Wdrażaj KSeF z Enodo” opisaliśmy zagadnienia związane z wystawianiem faktury w KSeF. Dzisiaj spojrzymy na tę kwestię z perspektywy drugiej strony transakcji – nabywcy i analizujemy najważniejsze aspekty związane z odbiorem faktury w KSeF.

Enodo
05.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #9. Wystawianie faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule pisaliśmy o korektach zmniejszających VAT. Dzisiaj przedstawimy najważniejsze kwestie związane z wystawianiem faktur, takie jak data dokumentu, jego wizualizacja oraz wprowadzenie kodu QR weryfikującego e-faktury. Odpowiemy również na pytanie, czy warto uzupełniać wszystkie fakultatywne pola struktury logicznej faktury.

Enodo
07.11.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #5. Ustawa o obowiązkowym KSeF – jakie zmiany weszły już w życie?

Rewolucyjne przepisy ustawy o VAT[1] wprowadzające obowiązkowy KSeF wejdą w życie od 1 lipca 2024 r. Warto jednak zwrócić uwagę, że pewne mniejsze zmiany zaczęły obowiązywać już 1 września 2023. Przyjrzymy się im w ramach tej części naszego cyklu „Wdrażaj KSeF z ENODO”.

Enodo
08.03.2023

Korekta cen transferowych nie zawsze poza VAT (cz. 2)

W poprzednim artykule sygnalizowaliśmy niejednolite stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych na gruncie VAT, wynikających z płatności wyrównawczych pomiędzy podmiotami powiązanymi, dostosowujących poziom rentowności do poziomu rynkowego. Źródłem problemu są niejasne przesłanki opodatkowania takich płatności. Dzisiaj przedstawiamy kolejne rozstrzygnięcie dotyczące korekty dochodowości – odmienne jednak od tego, które opisywaliśmy tydzień temu.

Enodo
09.01.2023

KSeF 2024: czas na analizę merytoryczną schemy nowej faktury!

1 grudnia 2022 r. został opublikowany projekt ustawy wprowadzającej obligatoryjny Krajowy System e-Faktur (KSeF) z dniem 1 stycznia 2024 r. (o publikacji projektu ustawy pisaliśmy już tutaj i tutaj). Od 1 stycznia 2022 r. KSeF funkcjonuje już jako opcja fakultatywna, umożliwiająca podatnikom testowanie nowego rozwiązania. Nowa formuła z jednej strony polega na łączeniu się z centralną bazą MF za pomocą interfejsowego oprogramowania, co w praktyce będzie wiązało się z koniecznością integracji używanego systemu księgowego z KSeF. Z drugiej zaś strony wprowadzony zostaje nowy format faktury (ustrukturyzowanej).

Enodo
01.12.2022

KSeF 2024: uwaga na sankcje!

Na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego został opublikowany projekt ustawy dotyczący obligatoryjnego korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Rozpoczynamy cykl artykułów, w których szczegółowo omówimy kwestie wynikające z projektu. Na ten moment chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na sankcje związane z niewdrożeniem lub nieprawidłowym korzystaniem z KSeF przez podatników VAT.

Enodo
18.11.2022

MF uwzględniło nasze postulaty w Objaśnieniach podatkowych dotyczących grup VAT

Ministerstwo Finansów opublikowało długo oczekiwane Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT. Projekt tego dokumentu nie rozwiązywał ówczesnych problemów, a na dodatek przyniósł kolejne wątpliwości (częściowo pisaliśmy o nich tutaj). Wydanie finalnej wersji Objaśnień zostało poprzedzone konsultacjami podatkowymi, w których wzięliśmy udział. Z satysfakcją informujemy, że wiele ze zgłoszonych przez nas w tej procedurze uwag zostało uwzględnionych. W artykule omawiamy najważniejsze z nich.

Enodo
14.11.2022

Rozliczenia w ramach konsorcjum nie podlegają opodatkowaniu VAT

Jak sygnalizowaliśmy w naszym poprzednim artykule [link], stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych wynikających z przepływów finansowych pomiędzy konsorcjantami, w związku z realizacją wspólnego przedsięwzięcia, jest niejednolite. Dzisiaj przestawiamy rozstrzygnięcie odmienne od tego, które opisywaliśmy tydzień temu, mimo że podjęte na gruncie zbliżonych okoliczności faktycznych.

Enodo
19.10.2022

Czy uchwała NSA rozwiąże problemy interpretacyjne dotyczące stosowania przepisów zawieszających terminy przewidziane w art. 15zzr ustawy covidowej?

W jednym z niedawnych wpisów na naszym blogu poruszaliśmy kwestię możliwego zawieszenia biegu terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych wskutek zastosowania art. 15zzr ustawy covidowej. Okazuje się, że to zagadnienie może doczekać się rozstrzygnięcia na poziomie poszerzonego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Enodo
20.06.2022

Związek usługi budowlanej z nieruchomością a miejsce opodatkowania VAT

W naszym ostatnim artykule zasygnalizowaliśmy trudności związane z ustaleniem miejsca świadczenia usług. Dzisiaj przedstawiamy praktyczne wskazówki pomocne w ustaleniu związku usługi z nieruchomością, a w konsekwencji miejsca opodatkowania VAT.

Enodo
14.04.2022

TSUE: korzystna interpretacja pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla potrzeb VAT

Wydane kilka dni temu orzeczenie TSUE[1] może być bardzo ważne dla praktyki podatkowej w zakresie VAT w Polsce. Dotyczyło ono bowiem wysoce spornej kwestii: jak należy właściwie interpretować dla potrzeb VAT pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Enodo
04.02.2022

Ulepszania Polskiego Ładu ciąg dalszy. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o PIT

Uchwalona 27 stycznia br. nowelizacja[1] przewiduje m.in. wdrożenie mechanizmu zaniechania poboru zaliczek w podatku dochodowym od osób fizycznych znanego już z budzącego wiele kontrowersji rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r.  Czy ustawa ostatecznie zniweluje wątpliwości powstające u płatników rozliczających wynagrodzenia swoich pracowników?

Enodo
29.12.2021

Interpretacja ogólna MF: zwolnienie jest, ale nie wiadomo kto może z niego skorzystać

Minister Finansów potwierdził[1], że przewidziane w ustawie o CIT zwolnienie z opodatkowania dywidendy otrzymywanej przez spółki (tzw. parent-subsidiary) może być stosowane także do dywidend wypłacanych przez spółki jawne i komandytowe. Niestety nadal pozostają wątpliwości co do tego, w jaki sposób ustalić grono podatników uprawnionych do zwolnienia.

Enodo
23.11.2021

Onkoodpowiedzialni: listopad pod znakiem problemów zdrowotnych mężczyzn

Kolejna odsłona akcji #ONKOODPOWIEDZIALNI, którą dumnie wspieramy jako partnerzy tego przedsięwzięcia, poświęcona jest profilaktyce, diagnostyce i leczeniu raka gruczołu krokowego i raka jąder. 

Enodo
21.10.2021

Ceny transferowe a COVID-19: co dalej z APA?

W poprzednim artykule przedstawiliśmy Rekomendacje FCT w zakresie alokacji strat oraz kosztów nadzwyczajnych, a także traktowania wsparcia antykryzysowego. Kolejnym istotnym tematem, z którym muszą zmierzyć się polscy podatnicy, jest kwestia aktualności uprzednich porozumień cenowych (APA) w czasach pandemii COVID-19. W niniejszym artykule przedstawiamy główne wnioski dotyczące tego tematu wynikające z prac Forum Cen Transferowych, działającego przy Ministerstwie Finansów.

Enodo
24.09.2021

Kolejne zmiany w przepisach o cenach transferowych – projekt ustawy w Sejmie!

Polski Ład to wciąż gorący temat, również w obszarze cen transferowych! Ostatnio w dwóch artykułach na naszej stronie internetowej opisywaliśmy pozytywne i negatywne dla polskich podatników propozycje zmian w przepisach dotyczących cen transferowych. Artykuły te były oparte o projekt zmian w przepisach o cenach transferowych, który trafiły do prekonsultacji. Dzisiaj wiemy już jak wygląd projekt przepisów, który trafił do Sejmu.

Enodo
27.05.2021

Webinarium: VAT a kary umowne i odszkodowania w branży budowlanej

Serdecznie zapraszamy na bezpłatne szkolenie poświęcone tematyce opodatkowania VAT-em kar umownych i odszkodowań w branży budowlanej. Z naszych obserwacji wynika, że zagadnienie to budzi wiele wątpliwości i praktycznych problemów, dlatego w trakcie spotkania omówimy nie tylko aspekty prawne, ale przede wszystkim skoncentrujemy się praktycznych przypadkach.

Enodo
04.05.2021

Komu opłaca się pozostanie w spółce komandytowej – cz. 2

Objęcie spółki komandytowej opodatkowaniem CIT spowodowało ożywiony ruch na rynku restrukturyzacji spółek komandytowych (o zmianach pisaliśmy w I cz. artykułu). Wielu wspólników z obawy przed podwójnym opodatkowaniem zysków wypracowanych przez spółkę, stara się zrestrukturyzować swoją działalność. Są jednak i tacy, dla których optymalnym rozwiązaniem może okazać się kontynuacja działalności w dotychczasowej formie.

Enodo
08.04.2021

Webinarium: STRATEGIA PODATKOWA 2021. Jak się przygotować?

Serdecznie zapraszamy na webinarium poświęcone sporządzaniu i publikowaniu informacji o realizowanej strategii podatkowej. Przepisy, które weszły w życie 1 stycznia br. nałożyły na dużych podatników obowiązek raportowania, i to już za ubiegły, tj. 2020 rok.

Enodo
25.02.2021

Ceny transferowe, cz. 2 – rozliczenia za 2021 r.

W poprzednim artykule wskazaliśmy na co zwrócić uwagę w kontekście rozliczeń z podmiotami powiązanymi, dotyczących ubiegłego roku. W tej części przybliżamy najważniejsze zmiany w przepisach z zakresu cen transferowych, które weszły w życie w styczniu 2021 r.

Enodo
03.11.2020

Konfiskata prewencyjna: udowodnij własną „niewinność”

Jak wynika z pierwszej części artykułu o konfiskacie prewencyjnej, planowane rozwiązanie z jednej strony wpisuje się w pewien trend zmian w przepisach karnych i karno-skarbowych, stanowiąc niejako domknięcie systemu konfiskaty. Z drugiej strony, ten nowy instrument mający  przeciwdziałać ukrywaniu majątku pochodzącego z przestępstwa, może zawierać rozwiązania, które będą trudne do pogodzenia z podstawowymi zasadami praworządności oraz standardami ochrony podstawowych praw i wolności konstytucyjnych jednostki.

Enodo
23.10.2020

SLIM VAT: nowe zasady ujmowania faktur korygujących

Jednym z rozwiązań upraszczających rozliczenia VAT w projekcie SLIM VAT[1] jest zmiana zasad ujmowania faktur korygujących zmniejszających oraz wprowadzenie do ustawy zasad ujmowania korekt zwiększających.

Enodo