
Tłem rozstrzygnięcia był spór powstały w związku z rozliczeniem VAT z tytułu robót rozbiórkowych, a dokładniej TSUE orzekł, że złom, które powstaje przy realizacji prac budowlanych, może stanowić częściowe wynagrodzenie za prace rozbiórkowe. Wnioski zaprezentowane przez TSUE mogą również dotyczyć podatników działających w różnych branżach, nie tylko w branży budowlanej.
Na podstawie umowy fińskie przedsiębiorstwo rozbiórkowe uprawnione było do dalszej odsprzedaży odpadów pochodzących z rozbiórki i z góry uwzględniło zysk pochodzący z takiej odsprzedaży w cenie usług rozbiórkowych. Biorąc pod uwagę stan faktyczny TSUE stwierdził, że doszło do realizacji wzajemnych świadczeń przez każdą ze stron. Świadczenie przedsiębiorstwa rozbiórkowego polegało na wykonaniu usług rozbiórkowych na rzecz zleceniodawcy, zaś zleceniodawcy na dostawie odpadów rozbiórkowych na rzecz przedsiębiorstwa rozbiórkowego.
W ocenie TSUE, dostawa odpadów rozbiórkowych następuje w zamian za zapłatę, jeżeli nabywca przypisuje tej dostawie wartość, którą uwzględnia przy ustalaniu ceny proponowanej za świadczenie prac rozbiórkowych. Bez znaczenia pozostaje przy tym fakt, że ilość i wartość odpadów nie zostały uzgodnione w umowie o rozbiórkę.
Podstawę opodatkowania VAT usług rozbiórkowych powinna przy tym stanowić cena faktycznie zapłacona przez zlecającego oraz wartość przypisana przez przedsiębiorstwo rozbiórkowe odpadom rozbiórkowym, odzwierciedlona w kwocie obniżenia ceny naliczonej za świadczenie.
Wyrok ten ma istotne konsekwencje dla podatników świadczących m.in. usługi analogiczne, jak opisane przedsiębiorstwo rozbiórkowe. Organy podatkowe mogą bowiem stwierdzić, że z tytułu transakcji doszło do zaniżenia należnego podatku VAT.
Identyfikacja transakcji barterowej może również oznaczać, że do odprowadzenia podatku VAT zobowiązany jest także zleceniodawca – w zakresie w jakim wykonał on dostawy na rzecz kontrahenta.
Irmina Sobczuk